Yeni acente açarkan
Koca parasıyla acenta açacaksanız açın, Baba parasıyla açacaksanız açın
Enayi ortak parasıyla açacaksanız yine açın
Batırırsanız unutabileceğiniz kadar paranız varsa açın
Kara paranız varsa ve aklamak istiyorsanız açın
Sözüm zaten sizlere değil.
Ancak evini barkını satıp acenta açacaklara, bir firmada üç-beş sene çalışıp "tamam ben piştim" diyenlere 3, 5 tavsiyem var.
Buna da 35 senedir sektörde olan, kurmuş olduğu 3 tur şirketini de outgoing ve incoming pazarında tek bir haklı şikayet almadan sayıları onbini geçen seyahat acentaları arasında ilk sıralara sokabilmiş biri olarak hakkım var.
Gençler;
- Üç-beş sene çalıştınız. "Ben olmasam bu şirket batar" dediniz. İnce hesap yaptınız. Kişi başı ortalama 100 dolar kar var, tek başıma 1000 kişi satıyorum. 100.000 dolar kar yapar. Yürrü oğlum, kim tutar seni... dediniz...
- Patron hırt dedi, müdür caz yaptı, sevdiğiniz kızı da "çalışansın" diye vermiyorlar. Aldığın da üç kuruş maaş. Kendi şirketimi kurarım, kendi kendimin patronu olurum dediniz...
- 3, 5 arkadaş bir araya geldiniz. O "mice"dan anlar, bu "incoming"den, diğeri "ingoing", ben de outgoingciyim. Yani yağ var, su var, şeker var, un var. Haydi Helva yapalım dediniz...
Bi dakka! Durun biraz. Koltuğunuzu yatırın, kemerleri gevşetin, derin bir nefes alın. Çünkü çarşıda ki hesap bu değil. Arkayı kolladınız mı?. Yani, hemen tüm şirketlerin ortalama her ay 42 kalem sabit masrafı var. Bunlar ne kadar tutuyor baktınız mı? Ör. Kira, apartman gideri, yakıtı 2500 TL. Gitti mi senede 15.000 dolar. Elektriği, suyu unutma. Sen dahil 5 çalışanın olsa maaşı, stopajı, vergisi senede 65, 70.000 dolar yapar. Günde 50-70 TL varan ıvırzıvır su, kahve, çiçek, böcek, çikolata, kırtasiye..masrafın bile senede 8-10 bin dolar tutar. Telefonun, iş seyahatinin, reklamın ise limiti yok. Sermayeyi kendin koyduysan problem yok. Ama Baba'dan, dost'tan borç aldıysan sana sorarlar? Nerede bizim 100.000 dolar kar? Hadi cevap ver; Para nerde? Suya düştü - Su nerede? İnek içti - İnek nerede? Dağa kaçtı - Dağ nerede? Tısss.
Bitmedi; işler yürürken problem yok. Motorlar durduğunda, yani para akışı herhangi bir sebepten kesildiğinde de sabit giderler devam edecek. Kaç ay idare edersin hesap yaptın mı? Ticaret bu, hep tura gelmiyor. Yazı gelir şirket boşalırsa yedek sermayen var mı? Sen iyisindir, mükemmelsindir de karşı acenta, müşteri tokatı diye bir şey var bu turizmin fıtratında. Ayrıca bilinir ki, bu ülke sık sık kriz yaşar. Geçmişte nice 5 Nisan, 1998, 2001, Anayasa kitabı, Apo, PKK, Ortadoğu, Canlı Bomba, Irak savaşı, İtalya krizileri v.s. gibi Turizmde işlerin 6 ay durduğu krizler yaşadık.
Bir sözüm de "Patronun ağız kokusunu ne çekeceğim" diye iş açanlara; Unutmayın, çalışanın bir ama iş sahibinin müşterisi kadar patronu var.
Ortak olarak iş yapmak isteyenlere ise baba nasihatını ileteyim. ASLA...! Kar ortaklığı yap, iş ortaklığı yap ama KAĞIT ÜZERİNDE ORTAKLIK YAPMA. Kar ortaklığında boşanma imam nikahı, kağıt üzerinde boşanma resmi nikah gibidir. Sürünürsün. Ayrıca bizim sektör hesabı kitabı şeffaf olan bir sektör değil. Kırtasiye, beyaz eşya satmıyoruz. Güne, ana, rekabete göre fiyatı, hammaddesi değişken bir ürün satıyoruz. Stoğu olmayan, kaçağı bol bir sektör. Ve o şeytan var ya o şeytan. Sen yapmasan başkasından şüphe duyarsın. Sabah hep ben erken geliyorum, ben daha çok çalışıyorum, beriki; ben kazandırıyorum, ben olmasam... derken kardeş kardeşe düşmüştür bu sektörde.
Gençler;
Yazdıklarımı okuyup hemen moralinizi bozmayın. Amacım sizleri sektörden, girişimcilikten soğutmak değil. Bu güne kadar 40'a yakın birlikte çalıştığım arkadaşıma iş kurdum. Onları gururla izliyorum. Yeter ki sizler de zamanlamayı, hesabınızı iyi yapın, önlemlerinizi baştan alın. Bizler alaylı yetiştik. Deneme yanılma metodu ile bugünlere geldik. Kimimiz iyi niyetlerine rağmen yolda kaldı. İstiyorum ki; siz gençler bizlerin düştüğü çukurlara düşmeyin, bastığımız mayınlara basmayın. Sizlere güveniyorum. Turizmin geleceği, bizlerin geleceği sizlersiniz.
Sevgilerimle
Cem Polatoğlu
www.andiamo.com.tr
0212 2123030 – 0532 2146136
Bu Makale 09.10.2014 - 15:13:45 tarihinde eklendi.
Kullanıcı Yorumları
-
Söylediklerinizin hepsine sizin yazılarını, fikirlerinizi ve görüşlerinizi takip eden bir kardeşiniz olarak katılıyorum. Bir saptama yapmak istiyorum yazdıklarınıza istinaden. İşinin patronu olmak isteyenler genç girişimciler, yatırım yapacakları sermayeleri yok ise farklı yollardan bu işi yapmaya çalışıyor ve de yapıyorlar. Bununda sektöre etkisi kaçak tur olarak yansıyor. Sonrada kaçak turların sayısı ne kadar çok arttı var diye patronlar, yöneticiler sızlanıyor. Şahsi fikrim yetenekli, sektörün yapısı, ülkeyi ve dünyayı bilen gençlerin bir şekilde sektöre sokabilecek bir sistem oluşturması şart. Bunu TURSAB veya Turizm Bakanlığı sınırları çizilmiş, yasal kriterler ile gerçekleştirmenin mümkün olacağını düşünüyorum. Genç girişimciler başarılı olamadığı takdirde yasal zorunluluklar çerçevesinde mutlaka sonuçlara katlanmayı baştan göze almış olması gerekiyor. Ben bilmiyordum diye ağlamak, sızlamak yok.
Internet üzerinden alışveriş treninin sektördeki payının artacağını düşünürsek, genç girişimcilerin dünyadaki bu treni takip ettiklerini düşünürsek, sektördeki kaçağında daha fazla büyüyeceğini kesindir. Tıpkı turist sayındaki artışın otellerdeki doluluk oranına ters etki yapması gibi.
