Değerli Turizm Güncel okuyucuları başlıktan anlaşılacağı üzere turizm sektöründe küresel çapta yangın vardır. Tüm küresel destinasyon ve kaynak pazarların önceliği pandemi ile mücadele etmektir. Bunun yanısıra ekonomik tedbirler de art arda alınmaya çalışılmaktadır.
Turizm sektörü tüm ülkelerde olduğu gibi önemli bir istihdam ve gelir kaynağıdır. Hele bizim gibi döviz açığı olan ülkelerde ise vazgeçilemez sektördür. 2019 yılı itibarıyla 180 milyar dolar ihracat geliri olan bir ülkede 35 milyar dolar turizm geliri yaratılıyorsa gözler haklı olarak bu sektöre çevrilmektedir. Hele bu yaratılan değer net döviz gelirleri ise stratejik bir düşünce ile öncelikli sektörler yaklaşımı ile bakılması zorunluktur. Bugün itibarıyla tüm pazarlarımızda karantina ortamı mevcuttur. Sektörde tüm gelir akışkanlığı durmuştur. Nakit yokluğu önemli risk oluşturmaya sert bir şekilde devam etmektedir.
Yapılan kamusal mali/finansal teşvikler ve desteklerdeki uygulama problemleri /yetersizlikleri sorunlara tam olarak çare olmamaktadır.
Küresel turizm sektöründe ve uluslararası arenada pandemi nedeniyle alınan tedbirler turizm sektöründe talebi, satışları bitirmiş ve bunun sonucu ortaya çıkan ‘nakit yokluğu’ çok zor koşullar oluşturmaya devam etmektedir. Nakit yokluğu sorunu kendi haline bırakıldıkça ulusal turizm ekosistemi ciddi yara alacaktır.
Geçmiş yazılarımda ( 19.03.2020 tarihli TG makalem) turizm sektöründe ana ekosistemi oluşturan ana iş kollarında hızlı tedbirler almamız gereği üzerinde durmuş ve bu konuda 7 maddelik önerilerde bulunmuştum. Ana iş kolaları yangında ilk kurtarılacaklar listesinin başındadır. Bunlar
“Tur operatörü / ulaşım/ konaklama“dır. Hepsi çok kıymetlidir. Ancak öncelikler rasyonel bir şekilde belirlendiği zaman “Tur operatörleri“ne bir başlık açmalıyız. Gelirlerin ilk yaratıldığı kaynaktır. Turizm ekosistemine nakit girişleri bu kanallardan yaratılır, alt sektörler de bu kanallardaki nakit akışı/girişi ile beslenir. Döngü bu şekilde başlar ve devamlılık arzeder. Özellikle nakit yokluğu tur operatörlüğü sisteminde ciddi bir sorun olmaya devam etmektedir.
Avrupa‘daki yakın tarihli uygulamalara baktığımızda kurumsal ve bireysel bazda destekler görülmektedir. Daha birkaç gün önce TUI ve FTI‘a verilen kamusal destekli finansal krediler sektörü ve kurumları iş yaşamında ve ekosistemde ayakta tutmak için verilmiştir. Tahsis edilen kredi rakamları da cirolarının önemli bir oranındadır ancak böyle destekler ile ayakta kalabilirler. Kendi şirketlerimizi ayakta tutmak ve devamlılığını sağlamak istiyorsak önemli ihtiyacı gören finansal destekler vermek zorundayız.
Geçmişte yapılan hatalar daha hafızalardadır. Avrupa da faaliyet gösteren ve yaklaşık olarak toplamda en az bir milyon pax yapan Öger ve GTI (Kayı Tur) kaybedildiğinde o pazarlardaki fiyatlarda dengeleyici faktör de ortadan kalkmış ve büyük piyasa oyuncularının insafına kalınmıştı. Yıllar sonra bu denge farkedilmiş bazı yerel oyuncular özellikle Almanya pazarında kendi organizasyonalarını kurmaya başlamışlardır. Ancak geçmiş rakamlara ulaşmak çokta kolay olmayacak, daha uzun yıllar alacaktır. Bunları neden yazdım? Çünkü bugün de aynı risk var. Türk tur operatörlerini bu dönemde desteklemezsek aynı risklerle karşı karşıya kalırız buradan da Türk Turizm ekosistemi çok ama çok büyük darbe alır.
Bu gerçekle Türk turizminin geleceğini düşünüyorsak Tük tur operatörlerine ve ulusal hava yolu şirketlerine (charter) rasyonel finansal destek vermek zorundayız.
Somut acil çözümün önerisi. (19.03.2020 tarihli yazımdan alıntıdır)
* Tur operatörlerine mali tabloları ve kamu sorumluluğu çerçeveside (1998-1999 Rusya-Asya krizinde uygulanmıştı) pazar payı, büyüklük vb kriterlerle Eximbank ve özel ihtisas kamu bankaları (Türkiye Kalkınma Bankası) aracılığıyla sermaye benzeri uzun vadeli kaynak aktarmak, daha sonra menkulleştirmek ve tur operatörlerinin profesyonel yönetim kalitelerini arttırmak, özel şartlar koymak. Disiplin şart!
* Yerli hava yollarına ve özellikle charter şirketlerine mali yapılarına göre benzer destek vermek veya geçici olarak kamulaştırmak (Geçici THY ortaklığı vb) yönetsel destek vermek
*Yangında ilk kurtarılacaklar arasında ve ilk sırada Türk turizminin lokomotifleri tur operatörlerimizdir.
*Tekerleği yeniden icat etmeden, hızlı ve çözümsel finansal destek şarttır.
Turizm gündemine ilişkin haberlerin her gün mail adresinize gelmesi için abone olun.
www.turizmguncel.com internet sitesinde yayınlanan yazı, haber, video ve fotoğrafların her türlü hakkı Turizm Güncel A.Ş.’ye aittir. İzin alınmadan, kaynak gösterilerek dahi iktibas edilemez.
Copyright © 2018 - Tüm hakları saklıdır. Turizm Güncel
Tasarım & Yazılım Altyapısı DataNet Bilgi Teknolojileri
