Son zamanlarda sıkça duyup okuduğum yazılarda dikkatimi çeken bir kavram olduğu için paylaşmak istedim. Çünkü “yeniden başlayış” ile “eskiden daha iyi olmak” arasında çok büyük fark var.
Yeniden başlayış kavramı duran bir şeyin tekrar çalışmaya başlayıp üretime devam etmesi olarak kullanılmaktadır. Kapsam olarak da tesisler, işletmeler, kurallar ve sektörel paydaşların canlı, ayakta ve durağandan üretken hale dönüşümü söz konusudur. Buraya eklenecek bir detay salgın nedeni ile ortaya çıkan ve kurallar halinde yayınlanmış mesafe-temas-hijyen şartları ve bunların nasıl uyulacağıdır. Bunun için pek de büyük problemler olduğu söylenemez. Sistem, şartlar ve kurallar yerleşmiş ve turizm bir endüstri olarak ekonomik değer ifade ettiği için sorunları tespit edip çözümler ortaya koymak nispeten kolay.
İleri ülkelerde durağan olarak bekleyen konaklama ve yiyecek-içecek sektörü yönetimin açılma kararını ve alınacak sağlık tedbirlerini bekliyor. Salgın etkisi azalmaya yüz tuttuğunda düşük bir orandan başlayıp zaman içinde dolulukları artıracaklarını planlıyorlar. Buradaki kritik detay, rakamların akla yatkın ve gerçekçi olarak tahmin edilmeleridir. Böylece hayal yerine gerçekçi varsayımalar dile getiriliyor. Aynı zamanda salgının tekrar oluşmaması için yapılacaklar listesi bilimsel olarak çalışılıyor ve özellikle temiz hava-su-gıda-enerji dörtlüsü üzerine yoğunlaşan pratikler öne çıkıyor. Karbon ayak izi yanında su ayak izini de takibe başladılar böylece azalan kaynaklar hakkında bilinç geliştirilerek uygulamaların geniş kitlelere yayılmasına öncü olmayı hedefliyorlar. Amerika fosil yakıtları bırakmak üzere, Almanya güneş ve rüzgârdan elde edilen enerji kapasitesini %35 e çıkardı, Fransa nükleer santraller yerine güneşe yüzünü döndü, İsveç, Norveç, Danimarka temiz enerji yanında bina inşaatlarında büyük aşamalar kaydediyor. Avrupa ve ABD 2030 yılında sıfır enerji binalara geçiş yapıyor ve 2050 de tüm binaların enerji olmadan kendi içinde yeten bir sistem kurgusu var. Tüm aşamalarda yapay zekâ özelliklerini uygulanabilir projeler içerisinde kullanmaya başladılar bile. Bunun kazandıracağı şey ise eldeki verilerin akılcı ve doğru olarak değerlendirilerek hareket planlarının tespiti ve geri kazanımlarda hız elde etmek.
Aynı tabloyu bizde görmek ne yazık ki olası değil. Güncel olarak yetkili kişiler 2021 de %100 büyüme ile 30 milyon turist hedefi açıklıyorlar. Hedef koymak her zaman iyidir ancak ayakları yere basan ve hesaplanabilir rakamlar olursa bu tür iyimserliklerin anlamı olabilir. Bizdeki tablo ise tesislerin büyük bir kafa karışıklığı içinde olduğu ve en azından kapalı süre içinde yapılması gerekli sağlık tedbirleri ve temas ile ilgili mesafe çalışmalarının aksamaması gerekliliğidir. Bu konuda henüz bir görüş, planlama veya çalışmaya rastlamadım. İnşai ve işletme açısından özellikle enerji ve su tasarrufu yapılacak projelere önem verilmesi gerekli. Düzelme ve kendini toparlama süresi belli bir zaman alacağı tahmin edilen süreçte işletmelerde en azından maliyetlerin düşürülmesi olumlu etki yaratacaktır. Bu konuda eğer kısa sürede bir toparlanma hedefleniyorsa kamu önemli ve uygulanabilir düzenlemeler yapmalıdır.
Her ülkenin sektörel politikaları ve stratejileri oldukça farklıdır. Tabi ki bunda sektörün kat ettiği yol, birikimleri ve ekonomiye katkılarının getirdiği avantajlar belli özgüven oluşturmaktadır. Bu da işleyiş ve kurumsal yapılardaki sağlamlığı pekiştirici etkiye sahiptir. Sorunlu dönemlerde sektörün ayakta durması ve kriz sorası için planlar yapma becerisi de buradan kaynaklanmaktadır. Turizmde ileri ülkeler tekrar açılış için tedbirlerini alıyorlar, yiyecek içecek grubu akıllı işletme prensiplerini hayata sokarak ayrı bir sektör oluşturuyorlar. Bunların hepsinin incelemesini bir bütün olarak yapmak ve nasıl bir tedbirler alınması gerektiğinin şartlara bağlanması gerekli. Ama son günlerde etrafa saçılan yayınlara göre meğer sorunlar hallediliyormuş ve o bahsi geçen turist sayısına ulaşılırsa sektör düze çıkacakmış.
Yatırımcı ve işletmelerin artık yeni bir döneme başlandığının farkına varması gerekiyor. Bu dönemde daha fazla akılcı programlar kullanarak eskinin tamamen iyileştirilmesi temalarına eğilmek önemli. Ve tüm bu çalışmalarda yapay zekâ ve nesnelerin interneti konularına biraz kafa yormak gerekiyor. En basitinden bir AVM veya otelin bölümlerinde hijyen ile alınacak basit tedbirlerin nasıl etkin hale dönüşeceği, akıllı sistemler ile nelerin kazanılabileceğinin tartışılması, uygulamaya konması gerekli. Çünkü başka türlü bir iyileşme ve gelişme zor gibi görünüyor.
Bu konuda ilgi duyanlar için bir webinar duyurusu yapmak isterim.
Turizm gündemine ilişkin haberlerin her gün mail adresinize gelmesi için abone olun.
www.turizmguncel.com internet sitesinde yayınlanan yazı, haber, video ve fotoğrafların her türlü hakkı Turizm Güncel A.Ş.’ye aittir. İzin alınmadan, kaynak gösterilerek dahi iktibas edilemez.
Copyright © 2018 - Tüm hakları saklıdır. Turizm Güncel
Tasarım & Yazılım Altyapısı DataNet Bilgi Teknolojileri
