Yapay Zekâ (AI) kavram olarak 1950 yılında başlamış ve bugün ile aradaki 70 yılda ilginç gelişmelere yol açmış ve açmaya devam edecektir.
Sınırlı açıklama olarak belki düşünen robot veya insan-robot birleşimi gibi yanlış algılansa da süreci her yünden takip etmenin sayılamayacak kadar avantajları olabilir. Çünkü yapay zekâ iyi kullanıldığı alanlarda büyük hız ve emniyet ortaya çıkartan bir yapıya sahiptir. Daha çok endüstride kullanım alanı olması üretilenlerin bireye ulaşmasındaki etkiyi de önemli kılmaktadır. Bilimsel verilere göre bu usulle her yıl bir öncekinin iki misli katları şeklinde muazzam bir iyileştirme özelliği vardır. Örneğin bu yıl X TL olan bir en gelişmiş bilgisayar gelecek yıl iki kat kabiliyete erişecek bir sonraki yıl bu yılın dört katına çıkacak aynı zamanda da fiyatı düşecektir.
Aynı düzlemde Artırılmış Gerçeklik (AR), Nesnelerin İnterneti (IoT) konuları ise ilerlemenin diğer yan yolları. Burada teknik açıklamalar yapmayacağım ancak turizm ve onu destekleyen 60-70 sektörde bu yönde değişim ve gelişmeler yapılmakta mıdır merak konusudur. Gördüğüm kadarı ile ortak bir akıl oluşturmak yerine her disiplin kendi içinde arayışlarla meşgul. Bunu tersine çevirecek bir uyarı ileri teknoloji kullanarak turizm konusunda çok akılcı gelişmelerin başlatılması olasıdır. Teknolojik ilerleme ile fiyat oranlarının düşümüne koşut olarak yapılacak yeni planlar bugünkü içinden çıkılmaz kördüğüm ve olumsuzlukları çözecek etki yapabilir. Hatta bunu genele yayarak toptan kalkınma modelleri bile oluşturmak olasıdır.
Konular üzerinde analizler yapacak ve yöntem belirleyecek bilgi eksikliği tavan yaptığı için belki de elle tutulur başarılar olamıyor. Toplum kolaycılık yönünü tercih ederek slogan bilgiçliği içerisindedir. Bu tür konular proje kapsamı çerçevesinde ele alınmalı ve gerekli gelişime olanak sağlayan şekilde ilerleme ve gelişme elde edilmelidir. Öncelikle bir proje olması için ona gereksinim duyulmalıdır. Bugün turizm için proje önemli değil gibi görünüyor çünkü eski, denenmiş ve ilginç olan başarısız yöntemler ısrarla farklı renklere boyanarak yeni gibi ortaya konmaktadır. İkinci aşamada gereksinimi en uygun hangi yöntem ile karşılarım sorusuna yanıt çözüm için hayaller oluşturmak gereklidir. Birden fazla değişik hayaller kurmak olasıdır. Böylece üçüncü aşama fikir oluşumu ortaya çıkar. Dördüncü aşamada ise bu fikir nasıl proje haline dönüştürülür çalışmasına gereksinim vardır. Artık olabilirlik, çevre, zaman, maliyet, finans, uygulama, insan kaynağı, model oluşturma ve gelişme aşamalarına geçiş söz konusu olabilir. Bu aşamaların bizde hükümleri olmadığı için uzun süredir krizdeyiz ve bu korkarım düşünce tarzı değişmeden düzelme olmayacak gibi görünmektedir.
Burada vurgulamak istediğim hemen her alanda başlıca iki temel sıkıntı içinde kaybolma durumudur. İlk husus geleneksel yöntemlerin uygulamasında ortada duran ilkellik, ikinci ise sözde modernleşmeyi dijital dönüşüm yapmadan sadece akıllı cihaz satın almak yanlışlığıdır. Açıkça önermek isterim ki, turizm konusunda tüm paydaşlar ile oturup sadece eski geleneksel yöntemleri uygulamayı ancak onun gerektirdiği her şeyi yerine getirebilsek sektör kurtulacaktır. İkinci seçenek olarak yapay zekânın işe sokulması durumunda da kazanımlar sınırsızdır. Zor olmayan her iki uygulamayı olanaksız kılan cahil ve dar görüşlü zihniyetten başkası değildir. Bunu aşmak zorundayız. Hem de çok kısa belki bir iki yıl içinde değişime başlamak zorunluluğu vardır. Tren Üsküdar’ı geçmiştir ama halen dumanı gözüktüğü için yakalama şansı olabilir. Genelde toplumsal alışkanlığımız rehavet içinde yuvarlanmak sonra nişadır etkisi ile son sürat koşmaktır. Bu kadar heyecana gerek yok aslında.
Son teknoloji ile neler yapılabileceği konusu açıldığında hemen robotlar akla gelmektedir. Resepsiyon, mutfak, temizlik işleri akıllı robotlarla yapılacak ve bu işleri yapan insanlar işlerinden olacak kaygısı sade bir şehir efsanesidir. Robot kullanımının programını insan yapacağına göre, işletmede sıkıntılı olan veya zorluk derecesi insan şartlarını zorlayan konularda robot fayda sağlamaz mı? Pişirme, yıkama ve temizlik konularında tek düze ve kesin aynı sonucu alacak bir çalışma temposu ve verimi istenmez mi? Bunun yanında yapısal olan pek çok detayın nano teknolojik ürünler ile yapılması ile işlerin kolaylaşması olasıdır. İnsan faktörünün azalmasını duygusal gelişmeye önemin artması ve daha az çalışma saatleri ile dünyaya daha fazla emek vermek şekline dönüştürmek faydalıdır. Bu düşünce yapısının örnekleri ileri ülkelerde başlamıştır. Bizim bu furyayı yakalamamız şarttır.
İnsanlık türünün devamı için temiz hava-su-gıda-enerji gereksinimi duymakta, bunlara ilave olarak gürültü ve radyasyondan arındırılmış projeleri hayata geçirilmesini beklemektedir. Mevcut emperyalist sistem eski yöntemleri uygulayıp %5 elit tabakanın %95 i sömürmesi için ölümüne mücadele etmektedir. Buna karşı durmak belki insan eliyle olamadı çünkü insanın en büyük özelliği düşünce ve vicdan elitler tarafından yağmalanmaktadır ancak robot sisteminde beşeri zayıflıklar olmadığı için bu dengesizlik ortadan kalkacaktır. Tabi programlar ile oynanma riskini bertaraf etmek şartıyla. Eğer uyum sağlanırsa kısa sürede vatandaşın lehine ve aynı zamanda tesislerin gelişmesine yönelik gelişmeler sağlanacaktır. Örneğin ham gıda çok daha ucuz, gerektiği kadar ve besleyici olarak üretilecektir. Gıdanın işlenmesi ve ürünün besleyici olmasını sağlayan fiziki şartlar geliştirilecek böylece gıdanın nitelikli tüketilmesi temin edilecektir. Güncel sorunlardan birisi olan atık yönetimi kolaylaşacaktır çünkü birbiri ile entegre (bütünleşmiş) sistemlerin kurgusu ve uygulaması maliyet ve çevre konularında çok elverişli olanaklar sağlayacaktır. Bunların üzerine sıfır enerji akıllı binalar ilave edildiğinde kazanımlar sayılamayacak kadar çoktur.
Anlatmaya çalıştığım fikir, ileri teknolojik konularda derin bilginin içine girilmesi ve bu yönde süratle bize uygun projelerin sıralanmasıdır. Artık pahalı beton tesisler yaparak turizmden para kazanmak devri kapanmıştır. Akıllı projelere hem bakanlığın hem de yatırımcının ilgi göstermesi gereklidir. Ancak bu sayede turizm ile birlikte çok iddialı olduğumuz sağlık ve yemek kültürü konularında birleşik çalışmalar yapmak olasıdır. Yine de ülkemize özgü bir türlü benimsenmeyen diğer farklı turizm konularını da yöresel olarak hayata geçirmek ve duyurular ile ilgi çekmek olasıdır. Yıllardır içine çekildiğimiz kabuğu kırmak, onun da üstüne örtülmüş çarşafı yırtmak ve örümcek tutmuş beyinleri harekete geçirmek gerekliliği ortaya çıkmıştır. Ya bu değişimlere ayak uyduracağız veya akıllı telefonları elimize alarak dünyayı ayağa kaldırdığımızı sandığımız dev aynalarına bakarak şişineceğiz.
Diğer bir boyut olan son günlerin kıyamet haberlerinden seller, yangın ve deprem konularında iyileştirme çalışmaları ileri teknolojiler uygulanarak bertaraf edilebilir. Bu yöntemler ile doğaya karşı gelecek fikirler veya proje olarak sunulan akılsız düşüncelerden arındırılmış sadece çevre ve doğaya uygun girişimler desteklenebilir. Dünya bugüne kadar biriktirilmiş kirlilik karşısında nefes almaya çalışmaktadır. Güncel Paris şartlarına uyum yanında ülkelerin doğa ve çevre dengelerini bozması bilimsel kanıt olarak ortaya konmuş girişimlerden vaz geçmesi için toplumsal bilinçlendirme ve karşı duruş gerekli görünmektedir. Evrenin tek olduğu, her ülkenin ve bireyin bu mevcut sistemi iyileştirme zorunluluğu olduğu bilgisinin yaygınlaştırılması önem arz etmektedir.
Yapay zekâ ve nesnelerin interneti ile ilgili girizgah bilgileri aşağıdaki linklerden elde edebilirsiniz.
https://www.linkedin.com/pulse/iot-internet-things-nesnelerin-interneti-k-serdar-saglamtunc/
https://www.linkedin.com/pulse/yoksa-yapay-zek%C3%A2-do%C4%9Fal-zek%C3%A2ya-kar%C5%9F%C4%B1-m%C4%B1-k-serdar-saglamtunc/
Turizm gündemine ilişkin haberlerin her gün mail adresinize gelmesi için abone olun.
www.turizmguncel.com internet sitesinde yayınlanan yazı, haber, video ve fotoğrafların her türlü hakkı Turizm Güncel A.Ş.’ye aittir. İzin alınmadan, kaynak gösterilerek dahi iktibas edilemez.
Copyright © 2018 - Tüm hakları saklıdır. Turizm Güncel
Tasarım & Yazılım Altyapısı DataNet Bilgi Teknolojileri
