Serdar Sağlamtunç / FCSI

Turizm yapıları için geliştirilen bir çalışma modeli

Turizmin bacasız bir sanayi olduğu tüm dünyada kabul gören bir varsayımdır. Kendi içinde dinamikleri ve karmaşık bir yapıya sahip olan bu sanayi dalının iç resminin nasıl göründüğü konusunda farklı bir kesiti sizlerle paylaşmak istiyorum.
Çünkü ticaretin altın kuralı bir malı ucuza mal edip normal veya rekabet piyasasındaki rakamla satmak sonucunda ancak bir gelir elde edilebilir. Geçmişi eski olsa da en fazla tesisin devreye alınması ile dikkat çeken bir büyüme yaklaşık 35 yıl öncesine dayanmaktadır. Süre olarak yapılacak işlerin ne kadar fazla olduğunu belirten bir özelliğe sahiptir. Diğer taraftan ise sadece deniz ve kum yerine çeşitlendirilmiş turizm fikirleri ile çok hızlı bir yol almak da olasıdır.

Bu olumlu yanlarına rağmen yatırım ekseninde konuyu irdelerseniz geleceğin fazla parlak olmadığı gibi bir karamsar ekran karşınızda belirecektir. Bunun tek nedeni ise birçok unsuru içinde taşıyan “yatırım” kavramında gizlidir. Başlıca dört tür yatırımdan bahsetmek olasıdır.

Tesis yatırımı

Turistik tesisler fikir şamasından projelendirme ve inşaat safhalarında oldukça sorunlarla doludur. Bir binayı kâğıda resmetmek ve onu benzer bir şekilde inşa etmek bu konuda ileri ülkelerde 50 yıldan fazla bir süreden beri terk edilmiştir. Bunun yerine olabilirlik çalışması, yer ve zemin uygunluğu, ÇED raporu, mühendislik disiplinlerinin uyumlu çalışması, uzmanlık konularında danışmanlık hizmeti gibi üst düzey teknik çalışmalar getirilmiştir. Amaç ortaya atılan fikrin en uygun ve en ekonomik şekilde ele alınarak herkesi tatmin eden bir yapıya dönüşmesidir. Çünkü yapılan yanlışlıklar endüstriyel bir tesis için hesaplanmış elli yıllık ömrün her yılında yatırımcı ve işletmecinin sorunu olacaktır. Bunu düzeltmek için yapılacakları aşağıda kısaca vermeye gayret edeceğim.       

İnsan yatırımı


Tesis yapmak kadar misafirin tesiste kaldığı süre içinde onu rahat ettirecek tüm tedbirlerin alınması için insan kaynağının turizm konusunda yetkin duruma getirilecek şekilde eğitilmesi oldukça önemli bir çalışma gerektirmektedir. Bu çalışmanın eksik kalan kısımları müşterilerden şikâyet olarak geri dönmekte ve kazanım yerine zarar ortaya çıkmaktadır. Eğitim safhasında kültür ve bilgi seviyesinin de yükseltilmesine yönelik programlar faydalı olmaktadır. Aynı kalem içinde çalışma koşulları, ücretler ve ek kazançlar, çalışma saatlerinin doğru bir şekilde ele alınmasında sayısız fayda vardır.

Gıda ve ürünleri yatırımı

Turistik tesislerde en önemli üç faktörden ikisi gıda ve yataktır. Tesisin rahatlığı yanında misafirin yediği yemekten zevk alması ve temiz bir yatakta yatması onu yeteri kadar memnun edecektir. Bu yönüyle gıda günde en az üç kez misafire sunulacağı için ham maddeden ürün haline geldiği yolun çok iyi planlanması fayda sağlamaktadır. Tesis her şey dâhil sistemini uyguluyorsa durum daha da vahim olabilir. Gıda üretimi için yeni bir model geliştirilmelidir. Tesislerin organik üretimlere yönlenmesi ve üreticiler ile yakın bir işbirliği fayda sağlayacaktır.     

Çevre yatırımı   


Son yıllarda tahrip edilmiş çevre koşulları ve tabiat olaylarının beklenmeyen sonuçları bir şekilde insanları çevre bilincini anlama yoluna itmektedir. Artık çevreci tesisler, temiz denizler sıradan nitelik olarak ele alınmakta, projelendirme sırasında buna uygun yapıların ortaya çıkartılması istenmektedir. Özellikle suların temiz kaynaktan elde dilmesi, her türlü atığın çevre içinde dönüştürülmesi geniş kitle bilinci olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bahsedilen bu özellikler çok basit önlemler alınarak yerine getirilecek işleri tarif etmektedir. Tek şart projelendirme ve uygulama çalışmalarının tekniğine uygun olarak yapılmasıdır. Eğer burada bahis konusu edilen maddeler uygulamaya alınırsa turizmden elde edilecek kazanımların büyük rakamlara ulaştığını görmek hayal olmayacaktır.

YATIRIMLARIN NİTELİKLERİ


Turizm yatırımları yönlendiricidir. Turizmden elde edilen gelirler yeni tesisler yapılması ve ticari faaliyete başlamasını artırır. Bu şekilde tesisler ticari kuruluşlar olarak kazandıklarıyla kazandırırlar. Buradaki modelin dikkatli bir şekilde gözden geçirilmesinde fayda vardır. Mutlaka tüm mimari ve mühendislik disiplinlerinin devrede olması ve gerekli hizmetlerin satın alınması sayısız kazanıma yönlendirecektir. Mevcut durum bir tesisin tüm detaylarının mimari tasarım büroları tarafından çözülmesinin beklenmesidir ki oldukça pahalı bir yöntemdir. Çünkü ilk bakışta tek kaynağa az para ödeniyor gibi görünse de sonraki aşamalardaki detay çözümler ve işletmenin karşılaşacağı durumlar göz ardı edilmektedir. İşin yasal tarafının da aksatılmaması ve işlerin hukuki şartları kontratlarla bağıt altına alınması her iki taraf için avantajdır. Bugün hemen her inşaatta bu tedbir alınmadığı için sorun yaşanmaktadır. Sonuçta ise ya iş eksik veya yetersiz bırakılmakta, diğer bir yüklenici devreye girerek inşaat tamamlanmaktadır. Arada oluşan bilgi ve iş yapım boşluğu kaliteye doğrudan etki eden bir unsurdur. Turistik projelerde mutlaka bağımsız hizmet alınması faydalıdır.

Yatırım kararı alınmasıyla kaynakların düzenlemesi çok önemlidir. Tesisin inşaatı için harcanacak para nakit, kredi veya farklı finansman modelleriyle belirlenmelidir. Ödentilerin her iş safhasına göre rezerv bırakılması yatırımcıya sayısız avantajlar sağlar. Aynı zamanda bu işlemin yerine getirilmesiyle inşaatın planlanan zaman dilimlerinde ilerlemesi ve ödeme planlının gerçekçi olması ile malzeme tedarik edicilerle gerçek rakamlar üzerinden pazarlık şansı ile abartısız bedellerin oluşmasını temin eder. Bu bölüm genelde yatırımlarda sorunların yattığı kısımdır. Yatırımın yarısı beton imalatı ise diğer yarısı da cihazlardır. Her tesisin yapısı ve özelliğine göre farklı cihazlar projelendirilmektedir. Kırılma noktası cihazlarla ilgili bilgi ve tavsiyelerin ürün imalatçısı ve pazarlaması yapan firmalardan alınması, böylece gereğinden fazla cihazların tesislerde bulunmasıdır. Hâlbuki projelerde kapasite, kullanım sıklığı ve cihaz adetleri sadece yatırımı değil işletmenin de kaderini belirleyen çok önemli etkiye sahip olması bir yana atıklar bakımından çevre dengesine de sıkıca bağlıdır. Mevcut durumda henüz bu işin ciddi boyutu bir şekilde göz ardı edilmektedir. Firmaların danışmanlık yaptığı büyük bir Pazar hiçbir şart ve koşul altında gelişemez. Gelişme için doğru cihaz, doğru kapasite, doğru marka ve modellerin belirlenmesi gereklidir. Bunu yapacak kişilerin bağlantısız ve bağımsız olmaları en büyük özellikleridir. Aksi takdirde bu kişiler kendi ürünlerini projelerde satmak için çeşitli ticari yöntemleri uygulamaktan geri durmayacaklardır.           

PROBLEM ÇÖZÜM MERKEZİ (info@dm-consultancy.com )


Kısaca çerçevesini çizmeye çalıştığım sektörün ve sanayi dalının mevcut sıkıntılarının çözümü için bazı temel önermeleri dikkatinize sunmak istiyorum. Burada bahis konusu yapılan maddelerden her biri hem yatırımcı ve işletme hem de malzeme satıcı ve üretici firmaların gelişimlerine katkı sağlayacak şekilde ele alınmıştır. Sistemde mevcut olan kaostan çıkmak ancak bu şekilde işlerin uzmanlık bölüm ve kısımlara yarılmasıyla olasıdır.

•    Yatırımlarda en fazla büyük sorun mimari tasarım içindeki bölümlerin fiziki büyüklüklerinin hesabı ile mahaller arası ilişkilerin düzenlenmesi olarak karşımızda durmaktadır.
•    Hemen her turistik yapıda mutfak ve çamaşırhane yerleşimleri ile buradan hizmet noktası arasında türlü engeller mevcuttur. Veya bu mahaller ya çok büyük veya çok küçük olarak planlanmaktadır.
•    Üretim alanlarında yer alacak cihazlar sayı, kapasite, marka ve model olarak yeteri kadar incelenme yerine işi kontrolüne alan üretici veya pazarlama firmasının dayatmalarıyla belirlenmektedir.
•    Cihazların sarf ettikleri enerji, su yanında atıkların kontrol edilmesi ve geri dönüşümlü projelerin öne çıkması gereklidir. Geri dönüşüm sistemleri ortalama beş yıl içinde kendi yatırım bedelini karşılamakta olmasına rağmen bilgi ve deneyim eksikliği ile bu tip mekanizmaların kullanımı yaygın değildir.

En fazla kaçağın olduğu bu maddelerde yatırımcı ve işletmelere yeni bir çalışma sistemini devreye alarak burada sayılan maddelerle sınırlı olmadan daha kapsamlı hizmet vermek konusunda bir Problem Çözüm Merkezi çalışmalarına devam ediyor. Eğer projelerinizde bu ve benzeri tıkanıklıklar yaşıyorsanız  info@dm-consultancy.com adresine sorunları detaylı şekilde açıklayan bir ileti yollayabilirsiniz.
     



Bu Makale 17.03.2014 - 12:16:52 tarihinde eklendi.


Kullanıcı Yorumları
Henüz yorum yapılmadı.
En Çok Okunanlar
Bunları Okudunuz Mu?
Yazarlar
Tüm Yazarlar
GÜNCEL HABERLER
SEKTÖREL HABERLER

Turizm gündemine ilişkin haberlerin her gün mail adresinize gelmesi için abone olun.