Sıcak günler - 2

İçerde politik seçim gündemi, çevre ülkelerdeki kaotik ve sosyal hareketler/çatışmalar ayrıca Dünya ekonomisindeki ABD ve AB kaynaklı hareketler tüm aktörlerin davranışsal hareketlerini ve karar alma süreçlerini iyice daraltmıştır. Mali piyasalar bu hareketlere anlık tepkiler vermekte ülkemize de anlık yansımalar sermaye hareketleri / döviz kurlarındaki volalite olarak görülmektedir.

Dünya ekonomisi genelinde ülkeler ABD ve AB kaynaklı mali davranışlarına göre aksiyon ve strateji geliştirmeye çalışırken sürprizler hiç bitmiyordu.  Arjantin iflas etti haberleri bir anda gündemi etkiledi. Arkasından biraz duruldu denilen Ukrayna – Rusya ihtilafı uçak olayı ile alevlendi. AB ve ABD Rusya’ya yeni sert ekonomik yaptırımlara başladı. Irak ’da gerilim üst seviyeye çıkmaya başladı. Ardından Gazze olayları vb….. gerçekten bu yaz çok sıcak geçmeye başladı. Böylede devam edecek gibi görünüyor.

Bu arada sektöre baktığımızda sektör dışı jeopolitik etkilerin gölgesinde başlayan bir faaliyet yılında dönem dönem moraliteler bozulsa da büyümede  % 7 gibi oran ile sezon devam etmektedir.(Ocak – Temmuz aylarında bir önceki yıla oranla Antalya geneli ). Benim tahminlerime uygun bir trendin devam ettiğini görüyorum yılsonunda da 7-8 lik büyüme rakamı ile kapatacağımızı düşünmekteyim. Sektörde de hareketlilik oldukça yüksek en büyük ve önemli kaynak pazarlarımızda sosyo-ekonomik hareketler ciddi risk oluşturmaktadır. Rus pazarında  % 17 oranında büyüme oldukça iyi ancak son dönemde Rusya ve BDT ülkelerindeki tur operatörleri iflasları düşünülmesi gereken riskler. Ancak yine toplamda potansiyel kaybımızın olmaması da çok önemli bir direnç noktamızdır.

Dikkat sırtımızı tek pazara dayayamayız. Bu pazarın da bir taşıma direnci var. Ayrıca diğer destinasyonlardan (Kuzey Afrika diyelim ) ödünç aldığınız potansiyel elbet bir gün geri döner. Daha önceki yazımda belirtmiştim. Almanya kilit pazar düşüşü bir şekilde önlemeliyiz. Diğer pazarlarda da proaktif olmalıyız. Pazarlama bir süreçtir ve kesintisiz olmalıdır.

Ancak krizlere ve streslere de hazırlıklı olmalıyız. Önümüzdeki aylarda veya 2015 ilk yarısında ABD ve AB kaynaklı mali ve sosyal riskler tüm şirketlerin, yatırımcıların ve kreditörlerin davranışlarını değiştirmeye, yeni stratejiler belirlemeye zorlayabilir. Bol para, düşük faiz ve risk algısının zayıf olduğu bir 7-8 yıllık süreç den geliyoruz.

ABD ve AB politika faizleri neredeyse sıfır ancak hiç unutmayalım ki; 2005 de başlayan faiz yükselişi 2007 yılında (FED faizi)  % 5.25 ‘ ler civarına gelmişti. Bugün gelinen noktada ABD tarafında gevşek para politikası yerini yavaş yavaş sıkılaştırmaya bırakacak.(faizler artış trendine girecek)  Bu ne demek biraz basite indirelim bugün özellikle turizm yatırımcısı bir yatırımında uzun vadeli kredi kullanıyor olsun libor endeksli değişken faizli (altı ay) libor + 5-6 civarında bir fiyatlama ile. Altı aylık libor 0.40 diyelim toplam yatırımcıya maliyet  6.4 olacaktır. Yukarıdaki ABD kaynaklı mali hareketlerin sonucu belirli sürece yayılsa da 2005 – 2007 yılındaki hareketi yaptığını varsayalım. Libor 4-5 civarında olursa yatırımcının ödeyeceği finansal maliyet yıl bazlı % 70 – 80 civarında artmış olacaktır.

Yatırımlarının finansmanı için 50 mio $ kredi kullanan bir yatırımcı  bugünkü koşullarda yıllık 3 mio $ faiz ödeyecekken yeni finansal koşullarda en az 5 mio $ faiz ödemeye başlayacak. Karlılığın konjonktürel olarak düşüş gösterdiği dönemde ilave 2 mio $  gelir yaratmak kolay değildir.

Bunun için yatırımcılara önerim; bu belirsizlik ortamında aşırı riskten kaçınmaları, etkin maliyet yönetimi ile tasarruf yoluyla sermaye birikimi yapmaları, (operasyonel kaliteden taviz vermeden) borç riskini, iyi ve profesyonelce yönetmeleri, riskten korunmak ilave maliyete katlanmamak için zaman varken finansal korunma araçlarını kullanmalarıdır.

Güçlü işletme sermayesi ancak iyi dönemlerde etkin maliyet bilinci ve rasyonel yatırım anlayışı ile elde edilebilinir. Bu hazırlıkları yapmayan şirketlerin neler yaşadığını hep birlikte gördük maalesef tesisler, varlıklar haraç mezat satılabiliyor. Normal konjonktürde bir milyon eden varlık kriz ortamında 500 bin liraya zor alıcı buluyor. Güçlü sermaye birikimi ve işletme sermayesi olan kurumlar fırsatlar çıktığı zaman yatırımcısını öne çıkarmaktadır.

Önümüzdeki dönemde en önemli konu borç riskini yönetebilmek olacaktır. Güçlü mali yapı yatırımcı için sürdürülebilirliğin en önemli güvencesi konumundadır.

BORÇ YİĞİDİN KAMÇISI DEĞİLDİR.

---

---

---

• LTB Service İstanbul'un 'süper lig' otellerini acentelerle buluşturdu 
• Kültür ve Turizm Bakanlığının bütçesi ne kadar?
• Hakan Aran açıkladı: Turizmde ne zaman patlama yaşanack?

• Mehmet Dahaoğlu: Alanyalı turizmciler 2024'te para kazandı
• Operatörler anlaştı, Rusya pazarında sezon uzuyor 
• Erkan Yıldırım: Bu yıl otellerimizde 50 bin Türk müşteri ağırladık 

Tüm Yazarlar

• Motorine zam geliyor
• Asgari ücret zammı için yeni senaryo
• İçki ve sigara satılan her yere kamera zorunluluğu
• On ayda 20 binden fazla şirket kapandı
• Niğde’de kaybolan iki turist bulundu
• İstanbul’da suya zam kararı
• Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan asgari ücret ve emekli maaşları açıklaması
• Yurt dışı üretici enflasyonu ekimde arttı

• Mehmet Kamçı: Türk turistlerin yeni gözdesi kruvaziyer turları 
• Rixos Sailing Cup 2024 yelken yarışı Göcek’te başladı
• Jolly erken rezervasyon kampanyasını başlattı 
• UCI Nirvana Gran Fondo World Series Antalya hedef büyüttü
• Corendon Airlines’tan Salomon Kapadokya Ultra-Trail katılımcılarına destek
• Acun Ilıcalı’nın takımı Hull City hazırlık kampı için Antalya’ya geliyor
• Anda Barut Collection’dan Cuisine Queens etkinliği
• Coral Travel’dan Kıbrıs rotaları