Rusya'da TUI gerçeği ve Türk tur operatörlerinin durumu

Bu yıl Intourmarket'i takip edemedik ama fuarda bulunanlar fena geçmediğini belirtiyorlar. MITT'te bizzat gözlemlediğim kadarıyla fuarların ikiye bölünmesi, her iki organizasyonu da kötü etkilemiş. İki fuarda da geçen yıllardaki yoğun katılımdan eser yoktu.

Rus pazarında erken rezervasyon alışkanlığının başlaması fuarları da etkilemeye başladı. Eskiden acenteler fuara gelip 'Hangi operatörde hangi ürün var?' diye merakla takip ederdi. Ancak şimdi ürünler zaten neredeyse sene başında lanse edilmeye başlandı. Yani acentenin 'Acaba hangi operatörde ne ürün var?' dediği nokta artık fuarlar olmamaya başladı.

DESTİNASYON ODAKLI TANITIM MODELİ

Türkiye standı bana göre geçmiş yıllara göre hazırlanmış en iyi stantlardan biriydi. Dışardan girildiğinde hemen göze çarpıyordu. Türkiye bu yıl ilk kez Moskova'da destinasyon odaklı tanıtım yaptı. Ana stant dört ayrı bölgeye ayrıldı, bölgelerin etrafına oteller ve acenteler yerleştirildi. Gerçi dört bölgenin dışında kaldıklarını iddia eden iller oldu ama yıllardır telaffuz edilen İspanya modelini uygulamak için ilk adımı atmış olduk. Türkiye stantları amaçlanan destinasyon odaklı tanıtıma son derece uygun bir şekilde tasarlanmışlardı. Ülke stantlarımızın bu kadar başarılı olduğunu görmek bizi çok sevindirdi. Bu konuda Moskova Kültür ve Tanıtma Müşavirliği'ni tebrik ediyorum.  Bunun yanında Müsteşar Özgür Özaslan'ın hayıflandığı bir konu vardı  oldukça dikkatimi çekti ve kendisine katılmadan edemedim. 

GAZETE KAĞITLARINI MASAYA SERİP DÜRÜM YİYENLER...

"Stantlar ne kadar güzel olursa olsun, stantları güzelleştiren insanlardır" dedi Özgür Bey... Türkiye standına şöyle bir baktığınızda etrafta paltolarıyla dolaşanlardan, gazete kağıtlarını masaya serip dürüm yiyenlere kadar farklı insanları gördük. Tabii burada profesyonelce işini yapanları tenzih ediyoruz. Bu nedenle Özgür Bey'in de dediği gibi herkes fuarların buluşma yeri değil, iş yapma ve Türkiye'yi tanıtma yeri olduğunu bir kez daha hatırlamalı...

RUS PAZARINDAKİ SON DURUM

Şimdi gelelim Rus pazarıyla ilgili son duruma... Rusya'da online seyahat pazarı geçen yıl yüzde 40 dolayında gelişerek 4,2 milyar dolarlık hacme ulaştı. Yani büyüme hızında Ruslar Avrupa'nın bile önüne geçmiş.
 

Mısır şu anda kendini toparlıyor, satışlar düzeldi. Yunanistan büyük bir vize kolaylığı sağlıyor. İspanya keza öyle. Tayland, Mısır'ın bütün pazarını kaptı. Geçen yıl yüzde 95 oranında artış sağladı. Ülkede İspanya yüzde 58, Yunanistan yüzde 59 pazar payını artırmış durumda.

Son dönemde Türkiye'nin Rusya pazarında Avrupa'daki kriz nedeniyle dezavantajlı duruma düştüğü konuşulanlar arasında. Yunanistan agresif fiyat indirimini sürdürüyor. İspanya'da öyle. Her iki ülkedeki otellerin yaşlı olmasını ve İspanya'ya ulaşımın biraz daha pahalı olmasını bir yana bırakırsak Türkiye iki pazardan da pahalı durumda. Ayrıca 12 saatlik uçuşa rağmen Dominik
Cumhuriyeti Rus turiste 'ultra her şey dahil' servisi Türkiye'den daha ucuza sunuyor. Bu sıkı rekabete dikkat çekmek gerekiyor. 

4 MİLYON EŞİĞİ GEÇİLİR

Peki Türkiye'de 2012 yılı nasıl geçer? Öncelikle görüştüğüm turizmcilerin ortak kanısı Rus pazarında bu yıl 4 milyon eşiğinin aşılacağı yönündeydi. Genel olarak ortalama yüzde 10'luk bir artış olacağı hakimdi. Ancak yüzde 4 ila 5 arasında büyüme yaşanacağını belirten turizmciler de vardı.

TUI'NİN VERDİĞİ MESAJ

Zaten aşağı yukarı pazarında nasıl geçeceğini herkes tahmin ediyor. Bundan sonraki süreçte neler yapılmalı? Bir kere Rusya'daki Türk tur operatörleri artık çok iyi bir konumda. Ancak TUI'nin pazara girmesiyle birlikte görüştüğüm tüm tur operatörlerinde bir tedirginlik vardı. TUI yetkilileri, bu pazara çok önem verdiklerini ve Türk tur operatörleri arasında sıyrılıp uzun vadede pazarın lideri olacaklarını belirttiler. Yani TUI 'Biz Avrupa'nın lideriyiz, artık Ruslar karşılarında hata yapan tur operatörleri görmek istemiyor. Güçlü bir markayı tercih edecekler' mesajı verdi.

BÜYÜME BİTİYOR, RİSKLER ARTIYOR

Haklı olabilirler. Çünkü zamanında Türk tur operatörleri hatalarıyla günahlarıyla bu pazarda yüksek oranlı artışlar yakalayarak iyi para kazandılar. Ancak pazar artık doygunluk noktasına ulaştı. Yani eskiden yanlışlar yapılsa da pazar büyüdüğü için yanlışlarla yaşamaya devam ediliyordu. Şimdi büyüme bitiyor, riskler de artıyor.

NEDEN BİRLİKTE HAREKET EDİLMİYOR?

İşte bu noktada artık yeni bir bakış açısıyla iş yapmak gerekiyor. Türk tur operatörlerinin hemen hepsi en büyük sorunlarının haksız rekabet olduğunu dile getiriyorlar.'Biz A malını 10 liraya satarken diğer firma 5 liraya pazarlıyor. Dolayısıyla para kazanamıyoruz' diyorlar. Herkes aynı şeyi düşünüyorsa ve ortada artık bir TUI gerçeği varsa bu operatörler neden birlikte hareket etme yolunu seçmiyorlar?

ORTAK AKIL FİNANSAN YAPIYI GÜÇLENDİRİR

Tur operatörleri mutlaka bir araya gelip ortak strateji geliştirmek zorunda. Ayrıca büyüklerle rekabet edebilmek için Avrupa pazarına da açılmak zorunda. Bu süreçte belki Antalya'ya daha az pax gelebilir ama ortak akıl onların finansal yapılarını güçlendireceği için sonuçta kazanan yine Türkiye turizmi olacaktır.