“Güney Ekspresi”, “Kuzey Ekspresi”, “Trans-Sibirya Ekspresi”, “Express le Caire-Louxor”, “Fleche d'Or”, “Etoile du Nord”, “Doğu Ekspresi”, “Toros Ekspresi”, “Scotsmann Ekspresi”, Clais-Mediterranee Ekspresi” dönemlerinin en ünlü trenleri. Ancak Doğu Ekspresi her zaman sahnede en önemli yere sahip olmuştur.
5 Haziran 1883'te Paris - İstanbul arasındaki ilk ekspresin rayları döşemeye başlamasıyla efsane doğdu. Orient Express, Paris tren istasyonundan hareket ederek Budapeşte, Bükreş ve 2656 kilometre sonra Giurgiu kasabasına varır. O günlerde sadece iki yataklı vagonu vardı. Giurgiu'dan İstanbul'a kadar ulaşım gemilerle sağlanacaktı. Aktarmalar ve duraklamalar olsa bile bu, İstanbul'a ulaşmanın en hızlı yollarından biriydi. Önceki ulaşım araçlarının süresini en az 30 saat kısaltıyordu. O günlerde bu ekspres saatte sadece 80 kilometre hız yapabiliyordu. Ama bu yolculuğun en can alıcı noktası, seyahatin zahmetinden kurtulup keyfe dönüştürme zihniyetiydi. Seyahat etmek artık acı çekmek anlamına gelmiyordu.
Eylül 1883'te Paris ve İstanbul arasında düzenli tarifeli seferler başladı. İlk resmi seferde gazeteciler, bakanlar, güzergah üzerindeki tüm ülkelerin demiryolları genel müdürleri ve başmühendisler trene davet edildi. Ne büyük bir deneyim!
Paris'teki Osmanlı Konsolosluğu Başkatibi Osep Misak da trendeydi. Times ve Figaro gazetelerinin temsilcileri de haber için oradaydı. Nihayet Doğu Ekspresi 40 değerli konuk, 2 yataklı vagon, 1 restoran vagonu ve iki yük kartıyla Paris'ten yola çıktı. Tuna Nehri'ni geçtikten sonra üşehrine kadar Bulgar trenleri tarafından 275 kilometreülik bir mesafe kat edildi. Geriye kalan yaklaşık 250 kilometrelik deniz yolculuğu ise Austriaco Şirketi'ne ait Espero Vapuru ile gerçekleştirilmiş olup, bu yolculuk 82 saat sürmüştür. Bu süre o zamana kadar kaydedilen en kısa süredir. Bu mucize bir yolculuktur ve tarih tam da o anda yazılmıştır.
Elbette bu ilk yolculuklarda trenin tamamı kullanılmadı. Bu, 1895 yılında tüm güzergâh boyunca raylar tamamlandığında mümkün oldu. Oostende - Viyana Ekspresi ayağı, İstanbul'daki Sirkeci Tren İstasyonu'na kadar tüm yolculuğu tamamlamak için kullanıldı. 1919 yılında Alpleri geçen Simplon güzergahı yolculuğu tamamlamak için kullanıldı. Böylece İsviçre, İtalya, Yugoslavya ve Bulgaristan da İstanbul'da sona eren tüm deneyime eklenmiş oldu. Orient Express'in diğer ucu da aynı zamanda Paris'ten Londra'ya uzatıldı. Bu, Doğu Ekspresi'nin görkemli anı olarak kabul edilebilir. Şimdi adı “Simplon-Orient-Express” olarak değiştirildi.
Orient Express, tren seyahatleri tarihinde açık ara dünyanın ilk lüks tren yolculuğu olarak kabul edilir. Ama aynı zamanda komplolarla dolu en politik trendi. Ama her şeyden önce tren Güçlü Avrupa Komisyonu'nu temsil ediyordu. İlk kez sınırlar kalkmış ve ülkeler birleşmişti. Gerçi o günlerde Avrupa kendi sorunlarını yaşıyordu. Bir tarafta ülkelerin en fakiri olan Slovenya, diğer tarafta ise Büyük Britanya'nın Viktorya İmparatorluğu vardı.
Trende dönemin tüm entelektüelleri ve iş adamları batıdan doğuya ya da tam tersi yönde seyahat ediyordu. Akşam yemekleri ve öğle yemekleri sırasında konuşulan tek şey Osmanlı İmparatorluğu (Doğu'nun hasta adamı) ve daha ileride İran'dı. Yolculuklar boyunca planlar, siyasetle harmanlanmış hayaller yoğruluyordu. Savaşla birlikte tüm bunlar sona erdi. 1914'ten itibaren trenle seyahat etmek için pasaport sahibi olmak gerekiyordu.
Tabii ki trenin inanılmaz hikayeleri manşetlerden hiç inmedi. Trende seyahat eden krallar, tuvaletlerinde saklananlar, vagonlarında koşan çıplak dansçılar, ölümler, skandallar, casuslar vs. Dünyanın en ünlü treni olduğunuzu düşünün, tabii ki haber olacaksınız... Ama bu başlı başına bir konu.
Orient Express, 27 Mayıs 1962'de raylarda son kez yol alana kadar ihtişamla çalıştı.
Ve son olarak trenin konu olduğu filmlerden bahsederek yazımı bitirmek istiyorum.
1927 - Orient Express
1934 - Orient Express
1934 - I Am a Thief
1937 - Espionage
1938 - The Lady Vanishes
1939 - The Silent Battle
1943 - Orient Express
1944 - Orient Express
1948 - Sleeping Car to Trieste
1954 - Orient Express
1963 - From Russia with Love
1974 - Murder on the Orient Express
1985 - Romance on the Orient Express
1994 - Orient Express
2000 - Death, Deceit and Destiny aboard the Orient Express
2001 - Murder on the Orient Express
2004 - Around the World in 80 Days
2017 - Murder on the Orient Express
Turizm gündemine ilişkin haberlerin her gün mail adresinize gelmesi için abone olun.
www.turizmguncel.com internet sitesinde yayınlanan yazı, haber, video ve fotoğrafların her türlü hakkı Turizm Güncel A.Ş.’ye aittir. İzin alınmadan, kaynak gösterilerek dahi iktibas edilemez.
Copyright © 2018 - Tüm hakları saklıdır. Turizm Güncel
Tasarım & Yazılım Altyapısı DataNet Bilgi Teknolojileri
