İnce ince budanıyoruz mu?
Önce uçak bileti satışıyla bankalar girdi devreye, sonra otobüs yazıhaneleri şimdilerde ise Fırsat Siteleri seyahat acenteliği işine soyundular.Bu arkadaşların sektöre girmesine son aylarda tepkiler bayağı oldu, olmaya da devam ediyor. İlk tepkiler nasıldı önce onu hatırlayalım:'Bunların acente belgeleri yok, kaçak faaliyette bulunuyorlar' deniyordu.
Onlar da hemen gidip seyahat acentesi belgesi aldılar. Bu sefer de tepkiler 'Fırsat siteleri turizm ürünlerinin yanında her şeyi satıyorlar' denmeye başlandı. Tepkiler bununla da bitmedi. Büyük bir tur operatörünün yönetim kurulu başkanı bu fırsat siteleri için 'Tüketici yanıltılıyor, bazı acenteler maliyetlerinin altında turizm ürünü sattırıyorlar' diye konuştu. Bir başka turizmci 'Turun fiyatı sanki iki katıymış gibi gösterilip bu sitelerde yarı fiyatına satılıyor imajı veriliyor, tüketiciler dikkatli olsun' dedi. Bir başka tanınmış turizmci arkadaş fırsat sitelerinden nasıl alışveriş yapılacağını ince ince anlatmaya çalıştı. Sizin anlayacağınız herkes şu sıralarda fırsat siteleri için konuşuyor. Bana son bir haftadır bu konuda o kadar çok telefon ve mail geldi ki ben de 'Benim diğerlerinden eksiğim yok, bilakis fazlam var' deyip geçtim bilgisayarın başına, başladım yazmaya.
Öncelikle şunu söylemeliyim. Bu konu teknik bir konu olduğundan sizleri sıkmadan işi soru cevap şeklinde elimden geldiğince kısa ve öz cümlelerle anlatmaya çalışacağım.
Şimdi fazla uzatmadan soralım bakalım soruları, alalım cevapları. Görelim sorun kimdeymiş, neredeymiş...
Soru 1 ; Fırsat sitelerine seyahat acentesi belgelerini kimler verdi?
Cevap ; TÜRSAB ve T.C.Kültür ve Turizm Bakanlığı ortaklaşa verdi.
Yani işlem tamam. Bu arkadaşlara sektörün birliği ve sektörün bakanlığı resmi yoldan belgelerini vermiş. No problem...
Soru 2 ;Turizm satan fırsat sitelerini diğer acenteler gibi TÜRSAB ve Turizm Bakanlığı denetlemiyor mu?
Cevap ; Acente olduklarına göre onlarda aynı diğerleri gibi bu kurumlar tarafından denetleniyor olmalı. Politikacı gibi cevap verdim.
Soru 3 ; Peki durum böyle ise; 1618 Sayılı Seyahat Acenteleri ve Seyahat Acenteleri Birliği Kanunu'nun 7'inci maddesi 'yasak faaliyetler' başlığı altında seyahat acenteleri turizm ürünlerinden başka ürünler satamaz dediği halde TÜRSAB veya bakanlığın bu fırsat sitelerine bu madde kapsamında işlem yapması gerekmiyor mu.?
Cevap ; Yapmadığını nereden biliyorsunuz? Belki de yapıyorlardır. Haa anladım siz öylesine sordunuz. Ben de cevap veriyorum o zaman. İşin burası galiba biraz sıkıntılı bir mevzu. Madde yoruma açık düzenlenmiş. Daha doğrusu sanki eksik yapılmış. Bunun için önce maddenin tam metnini bir okuyalım. ‘’Seyahat acenteleri ve şubeleri, işyerlerinden seyahat acenteliği hizmetleri dışında faydalanamazlar. Ancak, seyahat acenteleri işyerlerinin belirli bir yerinde hatıra eşyası, turist rehberi, kartpostal ve benzeri şeyler satabilirler.’’
Şimdi yasadaki işyeri kelimesinden ne anlayacağız önce onu açıklığa kavuşturalım. Bana göre İşyeri, kimisinin internet sitesidir kimisinin de ofisidir. Fırsat sitelerinin işyerlerinin, satışı gerçekleştirdikleri internet sitesi olduğu çok açıktır. Buna rağmen fırsat sitelerinde turizmle birlikte her şey satılıyor bunu hepimiz biliyoruz. Hani seyahat acenteleri turizm ürünlerinden başka bir ürün satamazlardı. Hal böyleyse ofisli seyahat acentelerine en ufak bir eksiklikte veya yanlış da hemen ceza kesenler yaptırımda bulunanlar bunu bilmiyorlar mı? Biliyorlar elbette. Belli ki onların da elini kolunu bağlayan bir şeyler var. O kadar da haksızlık yapmayalım. Hem bu kanun yazıldığında internet var mıydı? Ben de biliyorum kanunda 2007 yılında bir sürü değişikliğin yapıldığını. Belli ki eksik yapılmış, belli ki dünyadaki gelişmeler takip edilmemiş. Belli ki bazı şeyler görülememiş. Ne var bunda? Bu kadar büyütüyorsunuz. Siz de çok haksızlık yapıyorsunuz. Ayıp oluyor ama. Bekleyin elbette yapılır.
Soru 4: Tamam bekleriz anladık da şimdi sizin bu anlattıklarınızdan şunu mu anlamalıyız? Fırsat siteleri her şeyi satabiliyorsa biz de seyahat acentesi olduğumuza göre her şeyi satabilir miyiz?
Cevap ; Bak şimdi daha 4'üncü soruda sen de işi kaptın. Fırsatçı oldun.Benim anlattıklarım ve yaşadıklarımız çok açık bir şekilde ortada. Fırsat siteleri her şeyi satabiliyor ve hala varsalar, siz ofisli seyahat acenteleri de işyerlerinizde, turizm ürünlerinin yanında masa, sandalye, koltuk, otomobil lastiği, börek, çörek, pantolon, don, gömlek, molped, ruj, parfüm, televizyon, buzdolabı, çamaşır makinesi, bilgisayar, telefon, inşaat malzemesi, tabak çanak gibi istediğiniz her türlü ürünü satabilirsiniz. Mantık bunu söyletiyor. Satarsınız satmazsınız o sizin bileceğiniz iştir.
Soru 5; Ancak 1618 sayılı yasanın 27' inci maddesi çok açık. Biz her şeyi satarken yakalanırsak acentelik belgemizi iptal etmezler mi?
Cevap ; Tırstın sen... Hemen de korktun. Olmadı şimdi. Cevap vermeden önce bu konuyla ilgili mevcut maddeyi bir hatırlayalım istersen..
Madde 27 – Bu kanun ve ilgili mevzuatta belirlenen esaslara uymayan seyahat acentelerine bakanlıkça aşağıda belirtilen cezalar uygulanır.
b) Seyahat acentesi işletmesi belgesi aşağıdaki hallerde iptal edilir:
2 - Seyahat acentesinin belge almaya esas niteliklerini kaybettiğinin veya bu kanunda yer almayan faaliyetlerde bulunduğunun tespiti.
Şimdi cevabı verelim; fırsat siteleri mevcut yasaya rağmen turizm ürünlerinin yanında diğer ürünleri satmaya devam ediyorlarsa ve belgeleri halen iptal edilmiyorsa sizinkini niye iptal etsinler ki?
Soru 6; Sigortayla ilgili bir soru soracağım.Bu fırsat siteleri paket tur satarken tüketiciye anında Zorunlu Seyahat Sigortası Poliçesi veremiyorlarmış. Oysa yasada bu husus çok net yazıyor. Bu açıdan baktığımızda bu işte de bir usulsüzlük yok mu?
Cevap : Siz detaylara takılıyorsunuz. Belli ki bu işe acaip muhalefetsiniz. Ben yine her zaman olduğu gibi yasayı hatırlatarak konuya cevap vermek istiyorum.
Madde 10 – Seyahat acenteleri aşağıdaki hususlara uymak zorundadır:
c) Sunulan tüm hizmetlere ilişkin detaylı program ve bilgiler ile paket tur programının hangi sigorta şirketi tarafından sigortalandığını gösteren sözleşmenin bir nüshasını tüketiciye vermek zorundadır.
Oysa, fırsat sitelerinden yapılan paket tur satışlarında tüketiciye sigorta poliçeleri satış sırasında sunulamamaktadır. Bununda cezai işleme tabi tutulacağı çok açıktır.
Soru 7; Fırsat sitelerinin, tur fiyatlarını tüketiciye yanıltıcı sunmaları iddiasına ne diyorsunuz?
Cevap; Seyahat acenteleri yıllardır Rekabet Kurulu ve Reklam Kurulları'nın cezalarına muhatap kaldı. Ortada bir yanıltma varsa bu kurullar yanılmaz, bileti keserler merak etme sen.
Soru 8; Bu Fırsatçılar..............
Cevap ; Yoook arkadaş, buuuu falan yok! Yazımı müsaade ederseniz burada bitirmek istiyorum. Çünkü yazı uzadıkça uzadı. Ne demek istediğimi anlayanlar anladı . Anlamayanlar olmuşsa onlara zaten benim de bu kadar laftan sonra yapacak bir şeyim kalmamıştır.
Ben diyeceklerimi dedim, haydi bana eyvallah...
Bu Makale 16.01.2012 - 11:05:50 tarihinde eklendi.
Kullanıcı Yorumları
-
Necati Beyciğim sektörü yazılarınızla yönleniriyorsunuz.Sabah gazetesi haber yapmış Fırsat sitelerini. Saolun üstadım böyle konuları birileri yazacak ki ilgililerde tedbir alsın.Ellerinize sağlık.
-
Gölge acenteciye kesinlikle katılıyorum. Turizm sektörü eğlenceli ve geyikli yazıları önemser. Böyle son derece teknik ve doğruların yazıldığı bir yazıya ilgi göstermemesi ondandır. Necati beyin yazdığı bu yazıya ve değindiği konulara gerçekten cevap verecek kurum ve kişiler mutlaka vardır ancak tepki alacaklarından korkuyorlar diye yorumluyorum. Evet bene soruyorum Fırsat siteleri herşeyi satıyor Acenteler neden ofislerinde onların sattığı ürünleri satamıyorlar. Neden bu sitelerin belgeleri iptal edilmiyor. Kim bunları kolluyor.Birbaşka konu ise Tur Operatörleri yasası belki çok yakında çıkacak ancak şunu çok iyi bilinki yasa kesinlikle eksik ve yanlış çıkacak. Çünkü sektör geleceğini tartışmıyor konuşmuyor. Herkes olayın show ve geyik kısmıyla ilgileniyor.Eline sağlık Necati bey..anlayan anladı sizin ne demek istediğinizi yüreğinize sağlık.
-
Necati bey,kaç gündür yayında olan bu yazınıza neden yorum gelmediğini biliyormusunuz? Çünkü çok ciddi bir yazı olmuş ve mevcut kurum yöneticileri söyleyecek söz bulamadıkları gibi, sektör işletmecileri de böylesi bir ciddiyete her zaman olduğu gibi ilgisiz kalmışlardır. Belki de anlamadılar. İnternet sitesinde tur, otel satışları yanında yatak, çarşaf, ayakkabı vb şeyler satmaya kalkan acenteleri, bu ürünleri ofislerinde bulundurmadıkları sürece neyle suçlayacaksınız? Burun burdan yakın.
