FUARLAR VE SERGİLENEN UMUTLAR
Her mesleki kuruluş ve sektör paydaşları için fuar önemli bir etkinliktir.
Genelde aynı kulvarda yarışan marka ve malzemelerin bir arada sunuma çıktığı ve seçici olarak yer alan müşterilerin ürünleri görüp, bazen deneyerek mukayese ettikleri bir zemindir. Bu etkinlik türü katılımcıları daha iyi ve rekabetçi ürün planlamaya ve üretmeye yönlendiren bir isteklendirme kaynağıdır. Eğer yeni bir buluş ortaya çıkmışsa veya kullanıcıya çeşitli açılardan kolaylıklar sağlayan unsurlar yer almışsa ziyaretçilerden ilgi görür ve ürünün satın alınması ile ilgili büyük bir aşama kaydeder. Her fuar tüm firma ve katılımcılar için en iyi reklam şeklidir. Dolayısıyla yeniliklerin sergilenmesi için her fuar sonrası gelecek fuar çalışmaları başlar.
Ziyaretçi fuarı gezerken bazen aklında belli bir ürün vardır, bazen de orada gördüğü bir ürün dikkatini çeker. Her iki halde de sorgulayacağı ve yanıt alacağı pek çok madde oluşur. Kendi soruları aslında firmalar için de bazı ipuçlarını içermektedir. Teknolojik olarak böyle önemli bir etkinliğin en zor ve riskli kısmı, eğer yenilikler oluşturulamazsa belli bir süre sonra sıradanlaşıp yeknesak özellik taşımaya başlamasıdır. Bunun en dramatik nedeni ise, sektör paydaşlarının ilgisinin bitmesi, yeniliklerin para getirmemesi, ürünlerin yenilik olmasa da satış olanağı bulmasıdır. Bu kritik nokta kısır döngüyü işaret etmektedir.
FİRMA HAZIRLIKLARI
Üretici veya pazarlamacı firmalar fuarlar için heyecanla yeni ürün ararlar veya üretmeye çalışırlar. Çoğu zaman bu başarılır ve yeni ürün olası müşteri ile tanıştırılır. Her zaman yeni bir fonksiyon aramak yerine son zamanlarda çevreye duyarlı ve az enerji tüketen cihazlar öne çıkmaktadır. Bunun en önemli belirleyici nedeni ise, son yıllarda oluşan ekonomik krizlerin yönetimler tarafından iyi değerlendirilememesi yanında turizm gelirlerinde yaşanan keskin düşme oranlarıdır. İşletmenin geliri azalınca ivedi olarak giderlerinde kısıntı yapmak en sık ve kolay uygulanan yöntemdir. Dolayısıyla az enerji tüketerek işletme maliyetlerini azaltan ürünlerin öne çıkması çok normaldir. Buradaki kritik soru ise, bu çalışmaların nasıl yapılabileceğidir. Çünkü bu işlemin arkasında belli bir teknolojik bilgi ve icat ortaya çıkarak yaratıcılık olmalıdır.
Turizm yatırımlarında kullanılan malzeme ve cihazları üreten firmaların ürün geliştirme ve yeni buluş ortaya çıkartma gibi işlevleri ciddi olarak ele alınmamaktadır. Üretim için araştırma geliştirme çaba ve niyetleri amatörce sürdürülmek gayreti içindedir. Hâlbuki her firma kendi laboratuarını kurmak ve teknik çalışmalarını ilerletmek arayışında olmalıdır. İşte bu noktada eksikliği hissedilen üniversite - cihaz üreticisi iş birliği iyi değerlendirilmelidir. Firma kendi bünyesinde böyle bir test düzeneği ve yapısı oluşturamıyorsa bilim kuruluşlarından destek almalıdır. Ayrıca sektör paydaşları üçer beşer bir araya gelerek kendi çalışma ve deney ortamlarını da yaratabilirler. Hatta buna endüstri de destek olabilir.
Sistematik içinde bazı teşvikler ve kolaylıklar sağlanabilir. Bunun ederi 4–5 milyon TL civarındadır. Garip ancak teşvikler bu yapı yerine fuar organizasyonlarına verilmekte ve katılımcı sayısının artışı desteklenmektedir. Katılımcıların artması eğer sektöre katkı sağlıyorsa sevinilecek bir yöndür ancak görülen ve elde edilen sonuç bunun tam tersidir.
FUAR DESTEĞİ İLE ORTAYA ÇIKANLAR
Katılımcılar normalde almak istedikleri alan miktarında, teşvik etkisiyle daha elverişli şartlar ortaya konduğu için, artışa gitmektedir. Daha büyük dekorlar ve yerleşim köşeleri ortaya çıkmakta, sergileme alanları büyümektedir. Ancak fuar alanı kısıtlıysa, örneğin mevcut bina tek blok bir yapı ise, bu durumda katılımcı sayısı düşmektedir. Katılımcı sayısı düşünce rekabet içindeki firmalarda azalmalar olmakta ve çeşitlilik ortadan kalkmaktadır. Katılmayan firmaların boşlukları ise fuarla hiç ilgisi olmayan diğer ürün satıcıları tarafından kapatılmak istenmekte ve asıl sektörel amaç ortadan kalkmaktadır. Öyle ki bir ihtisas fuarında örneğin cihaz sergilenmesi bırakılarak perakende gıda malzemeleri veya giysi bile satılabilmektedir. Bu durumdan fuar katılımcıları da şikâyetçidirler. Dostlar alış verişte görsün diye katılımcılar birbirlerine ziyaret yapmaktadır.
Yapıyı kabataslak da olsa anlattıktan sonra ne yapılabiliri de ortaya koymakta fayda var. Devlet organizasyon vasıtasıyla firmalara destek vermeyi sürdürecekse onlara teşvik için yenilikler yapma şartı koyabilir. Bunu belirlemek çok da kolaydır. Yenilik yapan veya ürün geliştiren firmalara destek sağlanırsa harcanan paraların geri dönüşü olasıdır. Fuar organizasyonu ciddi ve zor bir iştir ama son yıllarda artan kar payları buradaki pastayı daha cazip hale getirmiştir. Öyle ki her ihtisas alanında yılda değişik şehirlerde birkaç fuar düzenlenmeye başlanmıştır. Son yıllarda ortaya çıkan küresel krizler ve Uzakdoğu etkisi yerli üretimi durma noktasına getirmiştir. Üretim ve yeni icat olmadan sadece fuar alanı satılarak etkinlik düzenlemek göz boyamak anlamındadır. Diğer bir garip durum ise, devletin özelleştirme diye her tarafa saldırırken özel sektör tarafından düzenlenen fuarlara teşvik adı altında mali destek vererek bir şekilde kamu birikimini çar çur etmesidir.
BAZI ÖRNEKLER
Turistik tesis yatırımcılarını ilgilendiren ihtisas fuarları ABD, Almanya ve İtalya ‘da her iki yılda bir düzenlenmektedir. Bu fuarlar ülkemizde değişik şehirlerde gerçekleştirilen tüm fuarların toplamından birkaç kat büyük ancak en önemlisi tüm üreticilerin yeni ürünlerini sergilediği reklam amacının yanında kullanıcının karar verme amacıyla satın alma öncesinde cihazı gördüğü ve kullanımı ile ilgili tüm detayları aldığı bilgilendirme çalışması şekline dönüşmüştür.
Güncel turizm yönelimi olan “yeşil” projeler tesis içinde kullanılmakta olan cihazları da kapsadığı için bu konu ele alınarak türlü çeşitli yenilikler ortaya atılmaktadır. Gönlümüzde yatan, turizmde çok yakın zamanda belirleyici etkisi olacak yeşil projelerin kotarılması için üreticilerin ve tesislerin konuyla ilgili hemen çalışmalara başlamasıdır. Planlamak, tasarlamak ve üretmek konusuna odaklanmak gereklidir.
Sonuçta fuarlar ne kadar önemliyse bunu işlevsiz hale getirmek o kadar yanlıştır. Tabi çok önemle dikkat çekilmesi gereken konu ise, para kazanamayan yatırımcının yenileme yapmaması, cihaz almaması, ödemelerini düzensiz yapması gibi bir dizi sıkıntının yaratılma nedeninin irdelenmesidir. Bu veriler ortadayken gözler kapatılmaya çalışılır ve pembe tablo çizilmeye devam edilirse sektör ağır yara alacaktır. Tekrar etmekte fayda var, turistik tesisler ülkemizde hem çok pahalı yapılmakta hem de sürdürülebilir bir işletme modeli ortaya konmamaktadır. Proje uygulamalarının deneyimli ve yetkin kişiler tarafından yapılma zamanı geçmektedir. Turizm bacasız fabrikadır yeter ki onu kullanma ve verimli çalıştırma becerisi elde etmiş olalım.
Bu Makale 16.02.2011 - 09:10:09 tarihinde eklendi.