Dünya turizmde örnek ülke: Avusturalya ve alınacak dersler
Türk Turizminin gelişimine ve yakın tarihine bir göz atınca, önce şüpheyle bakılan turizmde gerekli ilginin bulunamadığını ve Özal dönemi teşvik hamleleri ile bu tıkanıklığın aşılarak çarkların döndüğünü görebiliriz. Fakat “altına hücum” zihniyetiyle plansız olarak büyüyen turizmin 2000’lerde geldiği ortam, gelişen gövdeye yeni bir kostüm gerektirdiğinden, 2023 Turizm Stratejisi yasal bir çerçeve olarak uygulamaya sokulmuştur.
Son 15 yıllık süreçte ise, tüm dengelerin şaştığını ve gelişti sanılan çarpık turizm modelinin bir türlü sağlam temellere oturtulamadığını, her yönüyle yaşamaktayız. Bu kesitte şahsen kolları sıvayarak “teorik-pratik” açıdan gelişmeleri izleyerek yıllardır sürdürdüğümüz “araştırmacı-yazarlık” çabalarımızda karşılaşılan en büyük engel, yenilikçi yaklaşım “bölgesel turizm yönetimi” kavramında gösteremediğimiz canlı bir örnekti.
Zira Global turizmde örgütsel lider olarak öne çıkan UNWTO’nun yıllardır tüm ülkelere turizmin önemini ve yararlarını anlatarak destek verme gayretlerinde tavsiye ettiği DMO Modeli de, son kesitte ‘anlaşılamayan ve uygulanamayan bir bilmece’ olarak gündemden düşmüştür. Bugün ise, herkesin turizme ilgi duyarak önem verdiği görülüyor ama, bu konuda Batı ülkeleri bile çeşitli düzeylerde ‘yönetim darboğazı’ içine düşmektedir.
Oysa bu konudaki ‘teorik yaklaşım’ çok basit olarak; “Turizm ürünü destinasyonun kendisidir ve bu bakışla bölgesel üretim ve yönetim organizasyonu yapılmalıdır” demektedir. Fakat turizmin çetrefil mekanizması çözülemeden ve geleneksel yaklaşımlardan kopamadan da, bu yenilikçi modelin getirebileceği katkılar dahi hayal edilemiyordu. Bu konuda hep aranan ‘yaşayan örnek’ ise Avusturalya’da başarıyla uygulanmaktadır.
AVUSTURALYA TURİZM ENDÜSTRİSİ EYALET KONSEYLERİ ve TÜRKİYE
Global turizm gelişmelerini de yakından takip etmemize rağmen, hep Batıya endeksli olarak bu güne kadar farkına varamamış olduğumuz AU-Eyaletlerindeki son gelişmeler, ‘bölgesel turizm yönetimi’ teorisinin tam olarak uygulamada kanıtlandığı nefis başarı örnekleri oluşturmuştur. Internet ortamında dünyanın öte ucundan yeni yakaladığımız bu kıymetli gelişmelerin, henüz Batı otoriteleri bile yeterince farkında değildir.
Son 10 yıl içinde her biri kendi çapında yola çıkarak Eyaletlerde münferiden geliştirilmiş olan TİC’ler, genellikle de “qtic & vtic” gibi basit isimlerle ‘Tourism Industry Council” olarak, kendi yörelerindeki tüm turizm paydaşlarını tek çatıda toplayan ve Kamu-Özel işbirliğini en verimli şekilde uygulamaya sokmuş sivil toplum örgütleridir. Henüz Ulusal entegrasyon sağlama çabalarında olan bu gelişmelerden dersler çıkartılmalıdır.
Muğla Valiliği Yönergesiyle 4 yıl önce ilk kez kurulan “il turizm konseyi” sadece toplantılara konu olabilmiş ve ilçelerde kurulması beklenen alt konseylerin ismi dahi gündeme gelmemiştir. Bugün çeşitli yörelerde arayışa girilerek “platform atılımı” olarak gerçekleşen niyetlerde, Resmen görevli il turizm müdürlerinin “konsey öncüsü” olarak davrandığı hiç görülmemiş ve “stratejik konsey modeli” halen gündeme bile alınamamıştır.
2010 yılından buyana “araştırmacı yazar” kimliğimizle konunun boyutlarını ve önemini anlatarak ilgilileri uyarmak açısından, 2023 Stratejisi’nin fiilen medya savunucusu olarak “avukatlığını” üstlendiğimiz kapsamda iki konunun altını çizmek gerekiyor: (1) Yasal bir süreç olduğundan, iptal edilmediği sürece Stratejinin hala 9 yıllık ömrü bulunmaktadır. (2) Konseylerin örneği nerede var? Sorusuna nefis cevaplar bulmuş durumdayız!
AVUSTURALYA TURİZM KONSEYİ UYGULAMASINDA ÖNE GEÇEN ÜLKEDİR!
Yıllardır Stratejik çerçeveyi anlatarak, yenilikçi örgütlenme modeli olarak konseylere örnek verebilmek için Barcelona örneğini sergiledik ve UNWTO’nun DMO Modelini anlatmaya gayret ettik. Fakat bu zor ve çetrefil konunun ABD ve Avrupa çapında da (her nedense?) yıllardır beklenen gelişmeleri gösteremediğine şahitlik ettik. Fakat internet ortamında yeni keşfettiğimiz, dünyanın öteki ucundaki örnekler, çok çarpıcıdır. Bu konuda Avusturalya Eyaletlerinde TİC ile biten “Tourism Industry Comission” örgütleri büyük atılımlardadır!
Web sayfalarından incelemeye başladığımız söz konusu sivil toplum modelleri DMO yaklaşımının nefis ve etkili uygulama örneklerini, son 5 yıldır başarılı bir şekilde geliştirmiş durumdalar. Henüz küresel yankılar bile bulamamış yenilikteki bu gelişmeyi hemen özetleyerek, meraklılarına da web adreslerini vermekle yetinip, Konseylere somut örnek konusunu da cevaplama mutluluğunu duymaktayız. Melbourne merkezli olarak 17 kişilik profesyonel kadrosuyla ve 6 branşta komisyonu olan QTIC, Queensland Eyaletinin Turizm Konseyidir.
Söz konusu STK dışında Avusturalya da faaliyete geçmiş olan: Victoria, Güney ve Batı Avusturalya, New South Wales gibi diğer eyaletlerde de paralel Konseyler olduğu tespit edilmiştir. Bunun ötesinde de, benzer kurumların Hong Kong ve Yeni Zelanda ile birlikte Kanada ve Karayipler’de de faaliyete geçtiği görülüyor. QTIC’in kısa vizyonu: “Queensland’in turizmde sesi” ve misyonu da “Eyalet turizm endüstrisini geliştirmek ve yönlendirmek” olarak ifade edilmiştir. Yerel seçim sloganı ise: “Her oy turizmde bir iş yaratır” şeklindedir.
Konsey konusunu öncelikle Antalya yerelinde işleme gayreti sürdürdüğümüz 2010 yıllarında, Akdeniz Üniversitesi çalışmalarımızda, ülkelerinde “DMO Master Programı vermeye başlamış Fakülteler” ötesinde, POYD’un hibe fonu alarak Turizm Fakültesine “arama konferansı ve kümelenme yaklaşımıyla Antalya turizmi” raporu hazırlatmasına da tanık olduk. Fakat 3 yıl öncesinde kalan bu raporun sonuç cümlesi “Antalya’da turizm üst kurulu gerekiyor” şeklinde sonlandırılarak, Stratejik Yasal Konseyden bile bahsedilememiştir.
Sonuç Olarak: 02.03.2007 tarih ve 26450 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren, Devletin ilk ve tek turizm planlama ve politika belgesi olan 2023-TTS, 8 yılını tamamladığı bu günlerde, hala geleceğinin ne olacağı bilinemez bir konumda ve bitkisel hayatta yaşamını sürdürmektedir. Dileğimiz, en seri şekilde 2.Eylem Planı paralelinde güncellenerek, 9 yıl boyunca Ülke turizmine kan ve yön verecek bir konuma oturtulmasıdır. Ülke turizminin son yıllarda geçirmekte olduğu badireli günler, bu ihtiyacı katmerli şekilde teyit etmektedir.
zafer@cengiz.gen.tr
İLGİLİ ADRESLER:
2023-TTS: http://teftis.kulturturizm.gov.tr/TR,14577/turkiye-turizm-stratejisi-ve-eylem-plani.html
Avusturalya Devlet Turizm Örgütü: http://www.tourism.australia.com/markets/market-regions.aspx
Queensland Tourism Industry Council (QTIC) Web: https://www.qtic.com.au/
Bu Makale 28.05.2015 - 10:40:18 tarihinde eklendi.
Kullanıcı Yorumları
-
Giderek kızışan Seçim ortamında, bugün turizmcilerin Partilerin siyasi metinlerinde büyüteçle turizme katkı vaatleri aradığı görülmektedir. Oysa bu dosyaların önceden hazırlanarak Siyasete servis edilmesi geremez miydi? İşte hastalıklı gelişen ve Örgütlenmeden yoksun kalan turizm ile, Avusturalyada uygulanan ÇAĞDAŞ TEK olarak Turizm Endüstri Konseyi arasındaki farkı gözler önüne seren bir dosya: Seçimlerde turizmciler ne yapabilirdi? Merak gidermek için BKZ: https:www.qtic.com.ausitesdefaultfilesqtic_queensland_state_election_priorities_final.pdf
