Geçmişimize sahip çıkalım.
Bu güne kadar gerek Osmanlı gerekse Anadolu medeniyetlerine ait eserler yok ediliyor. Bir çok turist bunlar için ülkemize geliyor yani parası vede kültürü yerinde olanlar.
İzmir'in Ödemiş ilçesine bağlı olan Birgi, Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) tarafından belirlenen "UNWTO 2022 En İyi Turizm Köyleri" listesinde ülkemizden yer alan tek köy oldu.
Ödemiş Belediyesi Etüt ve Proje Müdürlüğünce İngilizce olarak hazırlanan proje, 28 Haziran 2022 tarihinde Kültür ve Turizm Bakanlığına sunuldu. 2012 Yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesine girmiş olan Birgi, yarışmaya "En iyi turizm köyü Birgi" projesi ile dahil oldu. 57 ülkeden 130 köyün katıldığı yarışmanın sonuçları 20 Aralık 2022 tarihinde Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütünün resmi web sitesinden ilan edildi. İspanya'dan üç köyün yer aldığı listede, Türkiye'den sadece Birgi bulunuyordu. Kırsal turizmin gelişmesini hedefleyen yarışmanın ödül töreni 27-28 Şubat 2023 tarihlerinde Suudi Arabistan'ın El-Ula kentinde yapılacak.
Değerlendirmeler 9 kriter üzerinden yapıldı
Değerlendirmeler; kültürel ve doğal kaynaklar, kültürel değerlerin korunması ve tanıtılması, ekonomik sürdürülebilirlik, sosyal sürdürülebilirlik, çevresel sürdürülebilirlik, turizmin gelişimi ile değer zincirinin entegrasyonu, altyapı ve erişilebilirlik, sağlık, emniyet ve güvenlikten oluşan 9 kriter üzerinden yapıldı. Yarışmaya Kültür ve Turizm Bakanlığınca Türkiye'den Birgi ile birlikte Bursa-Cumalıkızık ve Mardin-Anıtlı köyleri için hazırlanan projeler de sunuldu. Danışma Kurulu tarafından yapılan değerlendirme neticesinde Birgi, 2022 yılında dünyadaki en iyi 32 girişimci turizm köyü arasına adını yazdırdı.
Mardin’in Anıtlı ve Bursa’nın Cumalıkızık köyleri de aynı yarışma çerçevesinde Dünya Turizm Örgütünün toplamda 20 köyü seçtiği iyileştirme programı listesinde yer aldılar.
Birgi, bu yarışma neticesinde UNWTO En İyi Girişimci Turizm Köyleri Ağına dahil edilmiş oldu.
Seyyahlar ve Birgi
İbn Battûta 1333 yılı yazında Bozdağ’daki sayfiyesinde bulunan Mehmed Bey’i ziyaret ettikten sonra onunla birlikte geldiği Birgi’yi güzel ve zengin bir belde olarak tarif eder. Mehmed Bey’in Birgi’deki sarayını gören İbn Battûta onun çeşitli ihsanlarına nâil olmuş, şehirdeki ilim adamları, müderris ve fakihlerle tanışmış, onların ihtişamına ve yaşayışlarına hayran olmuştu.
1671 yılında Birgi'ye gelen Evliya Çelebi de Bozdağ’ın eteklerinde yer alan, dış surları harap olmuş bir kaleye sahip bulunduğunu, kale içinde 400 ev, aşağı şehirde on sekiz mahalle, yirmi dört cami ve mescid, 2600 kadar ev, yedi sıbyan mektebi, 200 dükkân, iki han ve bir bedesten olduğunu, halkının başlıca geçim kaynağını beyaz iplik dokumacılığının teşkil ettiğini belirtir.
XIX. yüzyılın başlarında buraya gelen Ch. Texier, pek zarif bir köprü ile iki kısmının birbirine bağlandığı Birgi’yi rengârenk evleriyle ağaçlar ve bahçeler içinde küçük ve şirin bir kasaba olarak tarif eder. Hiç bir antik eser bulamadığını anlatır. Büyük caminin kurşun kubbelerini yazar.
Birgi, Bozdağ’ın güney eteklerinde tepeler arasında, dağdan inen Sarıyar deresinin iki yamacında kurulmuş. Aydınoğulları Beyliği’nin ilk merkezi olarak bilinse de, tarihi çok eskilere dayanıyor. Yöre, Frig, Lidya, Pers, Bergama ve Roma hâkimiyetinde kaldıktan sonra Bizans idaresine geçmiş. Ovaya bakan yüksek bir mevkide kale-şehir olup Pyrgion veya Pyrgi adlarıyla anıldığından, bu isim zamanla Birgi'ye evrilmiş.
Aydınoğlu Mehmed Bey, Birgi'yi 1307’de ele geçirerek kurduğu beyliğin merkezi yaptı. 1312 Yılında, burada bir cami, türbe ve medrese inşa ettirdi; onun hâkimiyetindeki bölge Memleket-i Birgi adıyla anıldı. Birgi 1391’e doğru Îsâ Bey tarafından Osmanlılar’a terk edildi. Ancak Ankara Savaşı’ndan sonra yeniden Aydınoğulları’nın eline geçti. Bir ara İzmir Beyi Cüneyd Bey tarafından işgal edildiyse de II. Murad tarafından kesin olarak Osmanlı topraklarına katıldı.
Aydınoğulları devrinde önemli bir kültür merkezi olan Birgi, bir kültür şehri olma özelliğini Osmanlılar zamanında da sürdürdü. Birgi’de doğan Hoca Atâullah Ahmed (ö. 1571), Manisa’daki şehzadeliği sırasında II. Selim’in hocalığını yapmış, Birgi’de de bir dârülhadis (medrese) tesis etmişti. Bu medreseye ilk müderris olarak meşhur âlim Mehmed Efendi (ö. 1573) getirilmiş, vefatına kadar ilmî faaliyetlerini sürdürdüğü bu kasabada oturduğu için Birgivî lakabıyla şöhret kazanmıştır.
En önemli tarihi eserleri; Birgi Ulucamii ile Çakırağa Konağı'dır. Cami, inşa kitâbesine göre, 712 (1312) yılında Aydınoğlu Mehmed Bey tarafından yaptırılmış. Kasabanın ortasından geçen derenin sol yanındaki hafif eğimli arazi üzerine inşa edilmiş. İnşa tarihi tam olarak tesbit edilemeyen Çakırağa Konağı, Osmanlı barokunu yansıtan mimari ayrıntılarından ve süsleme unsurlarından hareketle, I. Abdülhamid (1774-1789) veya III. Selim devrine (1789-1807) tarihlendirilmektedir. Konağı inşa ettiren ve Birgi halkı arasında “Çakırlar’ın Tahir Bey” adıyla anılan kişinin, o tarihlerde dericiliğin canlılığını koruduğu bu şehirde debbâğhâneleri bulunan varlıklı bir zat olduğu söylenmektedir. Diğer önemli âbideleri arasında Evliya Çelebi’nin de bahsettiği Derviş Ağa Camii ile Kurşunlu Camii ve Karaoğlu Camii ayaktadır.
Bu güne kadar gerek Osmanlı gerekse Anadolu medeniyetlerine ait eserler yok ediliyor. Bir çok turist bunlar için ülkemize geliyor yani parası vede kültürü yerinde olanlar.
Turizm gündemine ilişkin haberlerin her gün mail adresinize gelmesi için abone olun.
www.turizmguncel.com internet sitesinde yayınlanan yazı, haber, video ve fotoğrafların her türlü hakkı Turizm Güncel A.Ş.’ye aittir. İzin alınmadan, kaynak gösterilerek dahi iktibas edilemez.
Copyright © 2018 - Tüm hakları saklıdır. Turizm Güncel
Tasarım & Yazılım Altyapısı DataNet Bilgi Teknolojileri
