Turizmde örgütlenme boşluğu, gizli kriz yaratıyor
Turizm endüstrisinin çok çeşitli boyutlardaki sorunları, her vesile ile patlamış mısır gibi sürekli olarak gündeme geliyor
Ülke turizminde erişilen durumun çerçevesi artık iyice netleşmeye başladı. Bir yandan krizli ortamlara rağmen turizmde önlenemez yükseliş sürüyor. Diğer yandan da bu gelişim sürecinde ertelenmiş olan tüm altyapı-üstyapı sorunları hep birlikte büyüyor. Bu kısır döngünün son 15-20 yıldır sürekli olarak tırmandığını ve kartopu etkisi ile çığ tehdidi oluşturmaya başladığını artık teşhis etmek gerekiyor.
Turizm endüstrisinin çok çeşitli boyutlardaki sorunları, her vesile ile patlamış mısır gibi sürekli olarak gündeme geliyor. Fakat bunların nasıl kökten çözülebileceği konusuna bir türlü girilemiyor. Bilimsel bazda "organizasyon teorisi" gereği olarak, çözüm reçetesinin ilk maddesi "örgütlenme" sürecinde kilitlenmektedir. Konuyu fazla dağıtmadan, bu sihirli ilacın turizme fiili yansımasını özetleyelim.
Örgütlenme Stratejisi:
'Türkiye Turizm Stratejisi 2023 Eylem Planı' metninden alıntılar: "İyi Yönetişim ilkesi çerçevesinde ulusal, bölgesel, il ve noktasal düzeyde turizm sektörü ile ilgili kamu, özel sektör kuruluşları ve STK’ların karar verme süreçlerine katılımlarını sağlayacak konseyler bazında kurumsallaşmaya gidilmesi…Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın Teşkilat şemasında değişiklik yapılarak yeni birimlerin kurulmasına yönelik gerekli yasal düzenlemeler gerçekleştirilecektir."
Turizm Sektörünün Gelişiminde Kültür ve Turizm Bakanlığının Yeni Rolü:
"KTB, turizm alanlarında planlama konusunda yetkili mercii olarak çalışmalarını sürdürecektir. KTB, tanıtım, pazarlama, eğitim, Ar-Ge alanlarında da yasal düzenlemeler, plan, politika ve projeleri hazırlamadan sorumlu olacaktır."
Ulusal Turizm Konseyi & İl Turizm Konseyleri:
"Ulusal, bölgesel ve yerel anlamda marka oluşturarak turizm bölgelerinin pazarlanması ve sektörel faaliyetlerin bölge özelliklerine göre gelişimini koordine etmek, Ulusal Turizm Konseyine ilde yer alan tüm paydaşları temsil edebilecek şekilde görüş, talep ve önerileri sunmak İl Turizm Konseylerinin öncelikli görevleri arasında olacaktır. İller çapında örgütlenecek olan İl Turizm Konseylerinin de alt modeli olan Noktasal Turizm Konseyleri, tüm turizmde gelişmiş yörelerde devreye girecektir."
Bakanlık tarafından 2005'ten itibaren yoğun çalışmalarla hazırlanarak 2007 başında DPT Yüksek Planlama Kurulu onayından geçerek Resmi Gazete'de yayınlanan bu 'eylem planı' detayları, gayet net bir şekilde hazırlanmış reçetelerdir. Söz konusu somut açılımların neden sekteye uğramış olduğu ise, büyük bir merak konusudur. Tespit edilen ilaçların alınması için ciddi bir kriz mi gerekiyor?
Piyasada Durum:
Gelişen turizm endüstrimizi sağlıklı olarak analiz edebilmek için, piyasayı basit olarak iki ayrı kesitte ele almakta yarar var. Turizm ticareti ile direkt bağlantılı AKTİF Paydaşlar, bugün içine düşülen sorunlar yumağı çerçevesinde, çok yoğun bir şekilde 'günü kurtarmak' ile aşırı meşgul konumdadır. Piyasadaki hengameyi bu güne kadar ancak izlemek durumunda kalan PASİF Paydaşlar ise, oyuna müdahil olmak üzere, ancak yol-yordam-yöntem arayışı belirsizlikleri içine düşmüş haldedir.
Bu durumda, turizm endüstrimiz makro ve mikro düzeylerde 'idare' edilmekte ve yönetilmemektedir. Özellikle; yerel ekonomilerde iyice belirgin bir şekilde etkisini gösteren turizm pastasından yeterli payı alamayan, Belediyeler ve Ticaret erbabı önde gelmek üzere 'yerel inisiyatif' olarak tanımlanabilecek bir kesim, turizmde sağlam zeminlerde aktifleşebilmenin ciddi çarelerini aramaya başlamıştır.
Yürürlükteki turizm modelimiz çerçevesinde, bu güne kadar sadece Aktif paydaşların oyun lisansları olduğundan, söz konusu Pasif paydaşlar sadece antrenman yapabiliyordu. Ancak yeni önerilen 'Turizm Konseyleri Modeli' kapsamında, tüm STK'lar ve yerel kurumlar katılımı ile pasif kesimin de aktifleştirilmesi söz konusudur. Böylece çok etkili bir Kamu-Özel kesim ortaklığı etkileşimi içine girilerek, müthiş sinerjiler üretilebilecek ve gerçek hamle yapılabilecek ortamlar gündeme gelmektedir.
SON TESPİT: Özellikle turizmdeki mesleki örgütlenme boşluğunu gidermek üzere yıllarca gündemde olmasına karşın sürüncemede kalan meslek (çatı) yasası ile, sektörel organizasyon kapsamlarının şiddetle birbirine karıştırıldığı görülmektedir. Her ikisi de 'örgütlenme' olmasına karşın, meslek kavramı YATAY ve diğeri DİKEY ihtiyaçları gidermesi bakımından, birbirinden tamamen farklıdır.
İçine girilen kesitte, nihayet ele alınan mesleki örgütlenmede de önemli sorunlar çıkmıştır. Fakat bu durumun, daha ağırlıklı ve acil nitelik taşıyan sektörel organizasyonu geciktirmemesi zorunludur.
Bu Makale 24.08.2010 - 09:16:54 tarihinde eklendi.
