Zafer Cengiz

Turizm Konseyi makro örgütlenmesi Türkiye’nin çağdaş ilacıdır!

Turizmin sosyal ve kültürel zeminlere dayalı müstesna bir ekonomik silah olduğu, artık katmerli olarak ispatlandı.

Eskiden geçerli olabilecek ufak sakıncalar da ortadan kalktığına göre, yıllardır lafta kalan “öncelikli sektör ilan edilmesi” için artık hiçbir engel yoktur. Fakat; dikkat edilirse bu yönde artık hemen hiçbir değerlendirme, dilek veya somut talep dile getirilmemektedir. 
 
Zira erişilen hacimlerle kırılan fiziksel rekorlar, sanki potansiyelin aşıldığı ve sınır hedeflere varıldığı gibi yanlış yorumlanıyor. Turizmde çok zayıf olan ar-ge yetersizliği ile, ulaşılabilecek randımanların çok altında kalındığı adeta idrak edilmemektedir. Bu durum, tamamen piyasa hareket ve örgütlenmesinin yerine oturmamış olmasına ve açıkta bırakılmasına bağlı bir eksikliktir. 
 
 
TURİZM KONSEYİ MODELİNİ ÖNEMLİ VE GEREKLİ KILAN ÜÇ AYRI NEDEN VARDIR
 
1) Turizm endüstrisi büyümüş ve ülke ekonomisinde önemli pay alarak yaygınlaşmıştır: Bugün artık herkes turizmin sıra dışı nimetlerinden bahsederek, sağlanan ülkesel döviz girdisinin kıymetini vurgulamaktadır. Fakat ülke turizminin gerçek hedefleri ve performansı işletilemediğinden, %20-30 düzeyindeki kayıpların ve yerel ekonomik çıkarların takipçisi bulunmamaktadır. 
 
2) Turizmin çok sektörlü bir endüstri olarak gerçek boyutları yeterince idrak edilmemiştir: Turizmin diğer ihracatçı sektörlere göre daha geniş ekonomik katkıları ve makro yararları olduğu bilinmektedir. Ancak, sağlam araştırmalarla bunların kapasite  ölçümü yapılmadığından, yararların bilinenden çok ötelerde olması paralelinde, daha fazla ihtimam gerçekleşemiyor. 
 
3) Dünya turizmindeki çağdaş gelişmeler “Yöresel Turizm Yönetimi (YTY)” Modelini tavsiye etmektedir: Turizm ticareti, aslında çok geniş kapsamlı bir faaliyettir ve ancak yerel düzeyde somut ürün olarak kontrol edilebilir ve yönetilebilir. Son on yıldır DMO ismi ve Barcelona Modeli kimliği ile öne çıkan bu örgütlenme modelinin tüm destinasyonlarda uygulanma ihtiyacı vardır. 
 
BUGÜN TÜM DESTİNASYONLAR TURİZMDE GELİŞME MODELİ ARAYIŞINDA; 
 
Türk turizmindeki mevcut durum, Antalya, İstanbul, Muğla, İzmir olarak sadece üçbuçuk gelişmiş destinasyonluk bir turizm yapısı sergilemektedir. Yakın gelecekte bu durumun hızla 5-10 destinasyona gelişim sürecinde, sağlam bir örgütsel yönetişim ve uygulama performansına ihtiyaç vardır. Bu ise, 2023 Turizm Stratejisinde “Turizm Konseyi” olarak belirlenmiş durumdadır. 
 
Bugün devlet piyasadan çekilmekte olsa da, turizmin örgütsel altyapısı eksiklerine bağlı nedenler, şu başlıklarla özetlenebilir; 

- Turizmin ana bacakları olan “yatırım-işletme-pazarlama” etkinliklerinde yerel ve ulusal koordinasyon kurulamamaktadır; 

- Turizmde geçerli karmaşık mekanizmada “yönetsel etkinlik ve disiplin ortamı” paralelinde uzlaşma ve dayanışma yoktur; 

- Yerel ve bölgesel cephelerdeki yaygın rekabet ve ulusal düzeydeki zirvelerde ortak temennilerle işler yürütülmektedir; 

…Devlet artık eskisi gibi sektör yönetimi yapmamaya kararlıdır ve bu geçiş döneminde niyetlenilen düzen kurulamamıştır! 

Yani: Bu altenatifsiz boşluğun telafisi için ya kamusal, ya da piyasa açısından gerekli hamlenin yapılmasına ihtiyaç vardır. 
 
TURİZM DEĞERLENDİRME RAPORLARI DURUM TESPİTİ ÖTESİNE GEÇEMİYOR 
 
Turizmde piyasa verilerinin izlenmesi ve değerlendirilmesine dönük olarak Araştırma-Geliştirme yönünden gerekli çabalar, yeterli değil. Daha önce sadece Bakanlık tarafından sürdürülen ulusal istatistik hizmetleri, geçerli STK’larca gereğince devir alınamamıştır. Bölgesel düzeydeki istatistik ve değerlendirme detayları ise, tamamen sahipsiz bir karmaşa içinde ele alınıyor. 
 
Valilik ve/veya Kalkınma Ajansı ile akademik bağlantılı çalışmalar, fotoğraf çekebiliyor ama uygulama çözümleri getiremiyor;  
- Ulusal düzeyde STK hüviyetine kavuşmuş mesleki kurumlar, yerel platformda pasif ve kararsız kalma eğilimine düşüyorlar; 
- Pasif turizm paydaşı durumunda olan kamu ve/veya yerel STK inisiyatifi, liderlik veya örgütsel atılım işgüzarlığı yapmıyor; 
- Bu ilişkiler içindeki değerlendirme çalışmaları, sadece “durum tespiti” yaparak uygulama için çıkar yol ve yöntem öneremiyor; 
…Sonuçta, ulusal düzeyde zirve değerlendirmeleri ve yerel tespitlerde tıkanma teşhisi konuyor, fakat tedavi yöntemi gelmiyor. 
 
TURİZM KONSEY MODELİ YAPIYA VE İHTİYACA UYGUN ÇAĞDAŞ ÇÖZÜMDÜR 
 
Araştırmacı yazar kimliğimiz ve işlevimiz paralelinde, 2010 başından bu yana teşhis ettiğimiz “Yerel Turizm Yönetimi” ihtiyacı paralelinde çok sayıda makale üretmiş bir profesyonel olarak, (konunun önemi nedeniyle) bu yaraya inatla parmak basmak eylemini, sürdürmekteyiz. Bu bakımdan, aşağıdaki hususlara tüm destinasyonlar ve ilgililerin tekrar dikkatini çekiyoruz; 
 
Turizm, aktif turizmciler ötesinde, çok sektörü bağdaştıran tüm pasif paydaşların kapsama alınması gereken bir endüstridir; 

- Meslek örgütleri kendi içlerinde yatay örgütlenme yapsalar da, turizmde asıl ihtiyaç dikey örgütlenme uygulamasıdır! 

- Çok sektörlü yapıda ve karmaşık olan turizmin disiplini için, “yerel düzeyde” örgütlenme modelini gerçekleştirmek gerekir! 

- Teşhis edilerek yasal platforma oturtulmuş olan “Turizm Konseyi Modeli” için, herkesin duyarlı olması beklenmektedir! 

…Bugün gelinen noktada, piyasada herkesin aramakta olduğu yol-yordam-yöntem paketi, 2023 Stratejisinde mevcuttur.
 
 
SONUÇ: Turizmde yıllardır özlenen ulusal ve yerel çatı örgütü,  ortak akıl tarafından fark edilerek hayata kavuşturulmalıdır!  
 
zafer@cengiz.gen.tr
 

Bu Makale 28.07.2012 - 11:03:15 tarihinde eklendi.


Kullanıcı Yorumları
  • Ferhat 19.07.2012 - 11:12

    Zafer bey, atıp tutuyosunuz. Ne iş yaparsınız bilmem ama biraz daha net bir dil kullanın

  • Zekeriya Can 08.07.2012 - 08:53

    Doğru olan şeyi görmek, fakat bunu yapmamak cesaretsizliktirKonfiçyus Sözüm Değerli STK temsilcilerimizedir.

Yazarın diğer yazıları
Tüm Yazıları
En Çok Okunanlar
Bunları Okudunuz Mu?
Yazarlar
Tüm Yazarlar
GÜNCEL HABERLER
SEKTÖREL HABERLER

Turizm gündemine ilişkin haberlerin her gün mail adresinize gelmesi için abone olun.