2023 Turizm Stratejisi ve Eylem Planı acil gündeme alınmalıdır
Son yıllarda turizmde dünya çapında yaptığı ataklar ile ilgi ve takdir toplayan Türkiye, makro ekonomik açıdan ne aşamadadır?
40 yılı deviren turizm projesinde yakalanan rüzgar ile önemli aşamalar geçilmiş olsa da, 2000 sonrasında gelişen piyasada ciddi tıkanmalar vardır. Söz konusu darboğazlar nedeniyle, turizm artık verimli gelişememektedir.
Yakın tarihin kabaca değerlendirmesinde, özellikle 2.Turizm Hamlesi çalışmaları paralelinde yapılan makro analizlerle, son kesitte 2023 Turizm Stratejisi ile ilk kez planlı döneme ciddi bir atılım adımı atılmıştır. İki yıllık kararlı çalışmalarla hazırlanan 17 yıllık stratejik planın ana çerçevesi ve paralelindeki 1.Eylem Planı 2007 yılı başında resmen devreye sokulmuştur.
ÜLKE TURİZMİNİ YÖNETMEK İÇİN PLANLAMA VE ÖRGÜTSEL DÜZEN ZORUNLUDUR;
2023 Stratejisinde esas olarak, yurt çapında gelişim için yetersiz kalan yapısal sorunların tamamlanması ve bunların paralelindeki örgütlenme altyapısı tariflenmiştir. Anadolu çapında gerçekleşmesi hedeflenen büyümenin gelişim perspektifleri tespit edilerek, az destinasyonlu yapıdan çok destinasyon ve çeşitlenmeye geçiş aşaması ve sıçraması kurgulanmıştır.
Özgün yapısı gereği çok sektörlü ve aşırı karmaşık bir işlerlik mekanizmasına sahip turizm endüstrisinde, planlamaya duyulan ihtiyaç ‘olmazsa olmaz’ niteliğindedir ve hayati önem taşımaktadır. Özellikle ulaşım ve konaklama başta gelmek üzere alt hizmet alanlarında gerekli koordinasyonun, hizmet mekanı olarak gelişen tüm destinasyonlarda gerçekleşmesi zorunludur.
Belli bir ölçeğe kadar merkezi yönetim prensipleri ile idare edilebilen turizm, 500 bin yatak ve 10 milyon turist sınırlarının aşıldığı 2000’ler itibariyle mutlaka kabuk ve üslup değişikliği ihtiyacına girmiştir. İşte bu gereksinmeyi karşılamak üzere özel olarak seçilerek devreye alınan ‘Turizm Konseyi Modeli’ hem bölgesel, hem de ulusal örgütlenmede çağdaş bir çözümdür.
TÜRK TURİZMİNİN GELİŞİMİNDE GEREKLİ UYGULAMA MEKANİZMASI TIKANMIŞTIR;
2000 başlarında sürdürülen 6 yıllık arayış ve ülkesel strateji çalışmaları ile sonrasında devreye girmiş olan 2023 Stratejisinin üzerinden bir 6 yıl daha geçmiştir. Bu süreçte, genellikle 1.Eylem Planının 172 adet somut maddesinin sadece %10’luk gerçekleşmesi ve özelikle de Turizm Konseyi örgütlenmesinin devreye sokulmaması ile, hedeflenen çarklar çalışmamıştır.
Devletin küçülmesi ve yerel yönetimlere yetki devri prensibi yarım kalmış, turizm piyasasında ciddi boşluklar oluşturmuştur;
- Turizmin paralelinde oluşan yerel rantlar, hizmet yerine ticari ve spekülatif rantları öne çıkartarak çelişkiler doğurmaktadır;
- Turizmde makro kararlar, tüm aktif ve pasif paydaşları ve kamu-özel yönetişim mekanizması ile, yerelde bütünleşmelidir;
- Yerel çıkarlarda ortak akıl ve birlik ortamı hayata geçirilerek, öncelikle kamu çıkarları ve ortak düzen güvenceye alınmalıdır;
…Devlet reel piyasadan çekilse de, kurulacak piyasa yönetsel düzeninin işlerliğinin sağlanması esastır, ama çalışmamıştır.
Yani: Bugün için turizmde tüm destinasyonların arayışta olduğu gelişim ve yönetim prensipleri, tereddütsüz uygulanmalıdır.
1.EYLEM PLANINDA UYGULANMAYAN KRİTİK MADDELER AKTİVE EDİLMELİDİR;
Yukarıda çizilen çerçeve sürecinde, bundan 3 yıl önce konunun önemini tespit ederek (araştırmacı yazarlık misyonumuzla) girişmiş olduğumuz piyasayı uyarma görevi (maalesef) müthiş bir duyarsızlıkla karşılaşmıştır. Günlük sorunlarla yeterince meşgul olan aktif piyasa erbabı ile, piyasaya girmesi gereken pasif turizmciler ‘büyük resim’ yaklaşımını algılayamamışlardır.
Fakat şimdi ilk dönemi ataletle geçen 2023 Stratejisinin 2.Eylem Planı detaylarının çalışılması, zorunlu olarak gündemdedir;
- 2007-2012 olarak tariflenen 1.Eylem Planındaki somut proje ve hedefler, yeni yasal dönem için tekrar ele alınacaktır;
- İlave geçen yıllar kapsamında ortaya çıkan ilave prensipler ve yenilikler için, Stratejinin ana çerçevesi revize edilebilecektir;
- Plansız ve örgütsüz geçen dönemlerdeki olumsuzlukların dizginlenmesi için, tüm paydaşların tam katılımı gerekmektedir;
…Özetle, yıllardır özlenerek beklenen ‘turizmin anayasası’ bu kez işler şekilde oluşturulmalı ve uygulamaya sokulmalıdır.
2023 STRATEJİSİ: TURİZMDE PLANLAMA DİZGİNLERİNİ HAYATA GEÇİRECEKTİR;
Erişilen boyutlar itibariyle ölçek ekonomisi ve çağdaş gelişmelere uyum açısından bölgesel örgütlenme prensiplerine uyumlu bir çerçeve ile revize edilecek 2023 Stratejisi, gelecek 11 yılda (2013-2023) Türk turizmini gerekli ufuklara taşıyacaktır. Daha önce eskizleri hazırlanarak niyetlenilen ve prototipi çalışılan Anadolu Turizm Ekonomisi, nihayet üretime geçebilecektir;
Türk Turizminin 40 yılı aşan tecrübesi ile tam randımanlı bir çerçeveye oturtulması için tüm paydaşların gayretleri gereklidir;
- Devletin reel piyasalardaki etkinliğinin azalması çerçevesinde, Turizm Bakanlığı gerçek bir koordinatör rolü üstlenmelidir!
- Bölgesel kalkınma ve yeni örgütlenme (Ajanslar) prensipleri ile, ‘turizmde destinasyon yönetimi’ el birliği ile pekiştirilmelidir!
- Aktif ve pasif turizmcilerin demokratik STK ve yerelde bütünleşen kamu-özel işbirliği yaklaşımı ile randıman sağlanmalıdır!
…Bölgesel turizm planlarının merkezde bütünleşerek koordinasyonu ile Türk turizmi yepyeni boyutlarda atılıma geçecektir.
SONUÇ: 2023 Turizm Stratejisinin gereğince ve sağlıklı revizyonu için özellikle Akademisyenleri aktif göreve davet ediyoruz!
Bu Makale 18.09.2012 - 16:24:59 tarihinde eklendi.
