Serdar Sağlamtunç / FCSI

Sürdürülebilirlik sürdürülebilir model

Hizmet sektörü emek yoğun olması yanında emeğin anında derecelendirildiği ve sonucun gelirlere yansıdığı çok özel bir konuma sahiptir.

Yapılar çoğu kez müşterileri davet edecek niteliklere ve dekorasyona sahip olabilir ancak hizmet edenler müşteriye neyi ne kadar verebiliyorsa o ölçüde müşterilerini ve dolayısıyla gelirlerini artırabilirler. İşte bu noktada yönetim becerileri ve eğitimlerinde sıkça adı anılan bir tanımdan bahsetmek gerekiyor. “Sürdürülebilirlik” bireysel ve toplumsal doku özelliklerine sahip olan önemli bir başlık. En basit örneklemeyi kendinizden yapabilirsiniz. İçtiğiniz çay veya kahve her zaman aynı özelliklere sahip midir? Eğer değilse içmezsiniz. Doğru bir yaklaşım gibi görünüyor. Ne var ki çayı veya kahveyi siz kendinize yapmayıp müşteriye satarak para kazanıyorsanız herhangi bir fark nedeniyle içirmemek lüksüne sahip olamazsınız. O zaman yapmanız gereken bir dizi reçete hazırlamak ve gereksinime göre bunları kullanarak her yapılışında aynı özelliklere sahip ürün elde edebilme becerisi kazanmaktır.  

Bir işletmede ham maddenin işlenmiş ve mamul hale gelene kadar geçirdiği süreç konusunda temel bazı noktaları göz önüne almaya çalışalım. Örneğimiz yine çay veya kahve olsun. Genelde kabul gören düşünce cihazdan çıkan ürünün eleştirilmesidir. Ancak ürüne gelene kadar diğer dikkat edilmesi gereken maddeler de mevcuttur. Yapı olarak örnekteki ürün için su, ham madde, sunum için kullanılan bardak/fincan ve personel izlenmesi gereken noktalar olarak öne çıkmaktadır. Şimdi daha önce bahsi geçen sürdürülebilir bir model oluşturmaya çalışalım. Bu modelde yapacağımız işlem ürünün her sefer aynı özellikte olmasının nasıl sağlanabileceğidir. Bahsedeceğimiz konu bir tesisteki en küçük bir yapının ne kadar öneme sahip olduğunu gözler önüne çıkartmaktır.

•    Su belki de en masumane katkı yapan etkiye sahiptir. Ancak suyun basıncı, temizliği ve sertliği doğrudan ürüne etki etmektedir. Su basıncı, su ile çalışan cihazların verimine doğrudan etki yapacak özelliğe sahiptir. Buna ilave olarak, temizlik ve suyun içindeki kokunun ürünün tadını ne kadar etkileyeceğini çok kolay algılayabiliriz. Sertlik de tat ile ilintili olsa da aslında cihazın çalışma ve eskimesine etki yapan basit etkenlerdir.

•    Ham madde öne çıkan öneme sahiptir. En azından ortanın üstünde bir kaliteyi sağlayan malzeme ile iyi sonuç almak garantidir. Burada bahsetmeye ve vurgulamaya çalıştığımız konu sürdürülebilir model olduğu için ham maddenin kalite seviyesi ilgi alanımızın tümünü kapsamamaktadır.

•    Sunum için kullanılan malzeme herhangi bir çeşit seçilmiş olabilir ancak dikkat çekmek istediğim konu bu malzemenin ürün içine girdiği zaman yaptığı etkiye dikkat çekmektir. Örneğin iyi yıkanmamış veya temizlenirken herhangi bir nedenle farklı bir koku etkisine maruz kalmış olan malzeme ile servis yapılırsa sorun ortadadır. Yine önemli olarak bu malzemelerin kullanma öncesi sıcak olmasının ürün beğenisi ile doğrudan ilişkisi vardır.

Dikkat edilirse, açıklamaya çalıştığım ürünün oluşması için elzem olan su, ham madde ve sunum kabı ile ilgili tedbirlerin ilk projelendirme aşamasında alınmasının önemidir. Yine alt yapıya koşut olarak ortam aydınlatması ve havalandırma etkileri de ürünü etkilemektedir. Görüldüğü gibi basit de olsa ve çoğu zaman hiç dikkat etmeden içtiğimiz çay/kahvenin aynı özelliklerde ve tatta olmasının sağlanması başta alınacak basit önlemlerle olasıdır. Bu tedbirlerin alınmadığı durumları günlük hayatımızda çok sık yaşamaktayız. Aslında hizmet sektöründe sürdürülebilir model oluşturmak bir işletmenin başarılı ve kârlı olmasını ortaya çıkartan tedbirler dizinidir. Bu yaklaşım genel anlamda ihmal ettiğimiz veya önem vermediğimiz bir konu olarak önümüzde durmaktadır. Fakat artık kalite ve sürdürülebilir model oluşturmak konularında hem teknik hem de işletme anlamında tedbirlerin alınma vakti gelmiştir.

DANIŞMAN VE SÜRDÜRÜLEBİLİR MODEL

Üst düzey yöneticiler, ister bir veya birden fazla şirketleri, ister devletleri yönetsinler çalışma zamanlarını çoğu kez birden fazla karmaşık problem ve bunların çözümlerini bulmak için çaba sarf ederek geçirmektedirler. Her konuda yetkin olunamayacağına göre,  bu kişiler belli konularda uzmanlıklarına güvendikleri danışmanlarla birlikte çalışmayı tercih etmektedirler. Tarih boyunca güçlü insanların yanında sürekli danışmanlar yer almışlardır. Ancak, bu tür bir ilişki önceleri danışmanın bilgi ve deneyimi ön planda olarak başlamış olsa da, yöneticiler ile danışmanları arasında belli bir güven ilişkisi oluşturulamazsa kısa sürede sona ermektedir. Dolayısıyla danışmanlığın en önemli özelliği güvenilirlik olarak ortaya çıkmaktadır. Alınan kararlar ve sonuçları gözden geçirildiğinde iyi olarak sonuçlanan işlerde danışman ortada görünmez ancak tersi durumunda birliktelikten bahsetme olanağı kalmamıştır. Yine de bu tarz genel anlamda iş yapma alışkanlıkları ile doğrudan bağlantılı olması ve kültürel değişimler göstermesi bakımından ülkeler arasında değişiklikler göstermektedir.

Her hangi bir projede işletmeye geçiş ve gelir elde etme kısmı dikkate alınırsa işini iyi bilen ve uygulayan profesyonel kişilerle birlikte çalışmak olası sıkıntıların ilk elden giderilmesi ve sonuçların yatırımı etkilememesi bakımından önemlidir. Belki de bir danışmanın en önemli özelliği burada ortaya çıkmaktadır. Firma içinde onlarca çalışan olsa bile uzmanlık alanlarında yetkin olan kişilerin aynı çatı altında çalışmaları çoğu zaman olanaksızdır. Bunun tek nedeni ise deneyimli ve yetkin profesyonel bir kişinin sürdürülebilir bir iş olanağının firmada bulunmamasıdır. Örneğin bir inşaat firması ne kadar büyük olursa olsun bir mutfak veya çamaşırhane projelendirme konusunda yetkin mühendise sahip olma lüksü yoktur. Çünkü bu uzmanlık dalında sürekli firmanın iş yapma olanakları nispeten kısıtlıdır. Aslında işin doğrusu da firmaların bu eksiklikleri bilerek projelerde bu noktaları uzman danışmanlar ile detaylandırmalarıdır.       

 Otel ve restoran işletmesinde önderlik yapan ülkelerde yatırım projeleri konusunda uzman olan farklı disiplinlerde yetkin danışmanlar tarafından gerçekleştirilmektedir. Bu konularda iş yapan danışmanlar kendi konularında herkesten farklı değerlendirme yapabilecek bilgi, deneyim ve bunları uygulamak için yeterli mesleki cesarete de sahip olmalıdır. Projenin herhangi bir safhasında ve belki de alınması gereken zor kararlar karşısında yenilikçi ve uygulanabilir farklı çözüm önerileri üretebilme kapasitesi yine önemli bir özellik olarak kendisinde bulunmalıdır. Ayrıca işletmenin kurumsal özelliklerine göre nasıl farklılık yaratılabileceğini iyi algılamak yanında ileri erimli bakış açısına sahip olması önemlidir. Güncel ilerlemeler ve çevre bilinciyle oluşturulan proje çözümlerinin projelere yansıtılması ile tesislerin şimdiye kadar hiç dikkat edilmeyen işletme giderlerinin azaltılması dolayısıyla masrafların düşürülerek gelir paylarının artırılması çok önem taşımaktadır. Belki de küresel çevrede krizlerin devam edeceği önümüzdeki 10-15 yıl içinde bu bilince uygun olarak çalışmalar yapılması ve hem teknik hem bilimsel uygulama pratiklerinin ülkemizdeki projelerde uygulamaya geçirilmesi ile çok daha farklı yerlerde olabileceğimizin düşünülmesi faydalı olacaktır. Projelerin bu kavram çerçevesinde şekillenmesi ile verimliliğin artacağı kuşkusuzdur.

Unutulmaması gereken tek nokta ise işletmenin kaderinin projelendirme safhasında belirlendiği gerçeğidir. Sektör paydaşlarının bu konuya dikkat etmeleri “yatırımcı-proje firmaları-danışmanlar-cihaz üreticileri-cihaz pazarlama firmaları-işletme” çarkının daha düzgün olarak dönmesi ve her kesime belli faydalar sağlaması anlamına gelecektir. Aslında farklı ve yanlış olarak kullanılmakta olan kazan-kazan prensibinin en doğru uygulaması bu şeklide gerçekleşebilir. 


Bu Makale 19.03.2012 - 11:28:49 tarihinde eklendi.


Kullanıcı Yorumları
  • Serdar Sağlamtunç 01.03.2012 - 04:59

    Sayın Karcılıoğlu,Herhalde derdimi tam olarak ifade edememişim. Ben tesis yapılmasın demiyorum ki, tesisler yapılmadan önem verilmesi gereken konularda dikkat çekmeye çalışıyorum. Su örneği alt yapının önemi için verilen basit bir örnektir. Su kalitesi sağlanamadığı için kireçten çalışmayan kahve makineleri ve fırınların per102ormansını burada tartışmak abes olur herhalde. Danışman konusu ülkemizde ilginç çünkü her isteyen kartvizitine danışman yazdırıp piyasaya çıkıyor ve işin garibi kimse bu kişilerin bir sertifikası var mı, resmi dayanağı var mı diye sormuyor ancak yapılan yanlışlıklar tüme atfediliyor. Ben sinerjiye inanan ve uygulayan bir insanım bu nedenle bir otelde her profesyonel bilginin tesisi ileriye götürdüğünü deneyimledim. Özellikle yabancı projelerde bunu yakından izlemek olanağı var. Zaten tüm uzuvlar olmazsa ortaya tek tip bir yapı çıkıyor. Bugün turizmin yeteri kadar gelir getirmemesi bir sonuç değil midir? Ülkemizde uzmanlık dallarının birbiri ile uyumlu çalışması aslında başarıyı getirebilir ancak buna ortam henüz müsait değil. Çünkü vücuttaki en faydalı organ hangisidir gibi kısır çekişmeler yaşanmaktadır. Turizmde tesisin çevreye nasıl uygun yapılacağı, doğadan almadan nasıl katkı yapacağını tartışmak gerekmiyor mu? Bahsettiğiniz yasalar ve kesilenin yerine daha fazla dikmek gibi adı olup uygulanmayan maddeler sadece bize arkasına saklanma olanağı verir. Kötü hiçbir zaman örnek olmamalıdır. Eğer bizler bu kadar bilgi birikimimizle İsveç, Norveç, İngiltere gibi ülkeler seviyesine çıkamıyor ve turisti bir girerken bir çıkarken sayıp sayılarla tatmin oluyorsak ve bundan bugün şikayetçi değilsek yarın mutlaka şikayetçi olacağız, ama o zaman iş işten geçmiş olacak. Keşke ülkemizde birlikte iş yapabilme erkini elde edecek ekip çalışması birikimine sahip olabilsek.

  • Serdar Karcılıoğlu 01.03.2012 - 12:15

    sayın, saglamtunç, bir taraftan turizm tesislerini doğa düşmanı, katliamcı olarak görüp diğer taraftan turizm tesisleri için akıl vermenizin hangi turistik tesisler proje danışmanlığı ile bağdaştığını bize bir anlatsanız ayrıca, sizin gelişmiş ülkelerde turizm tesislerinin danışman kullanarak işletme trenini yukarılara çıkarttıkları noktasındaki görüşünüz de kesinlikle doğruyu yansıtmıyor..sizin o noktada danışman olarak bahsettiğiniz kişiler tesisin temeli ile göreve başlatılan ve mimari ekip ile paralel çalışan, otelcilik eğitimi almış ve bu konuda üstün deneyim ve tecrübesi olan otel genel müdürleridir...ayrıca verdiğiniz SU örneği ile sağlanan kalite ve dahasını artık otellerimizde gıda mühenislerimiz yerine getiriyorlar...aslında sizin kariyerinizin Mutfak ve çamaşırhane proje danışmanlığı konusundabayağı üst düzeyde olduğunu biliyorum...bizleri bu konuda bilgilenirseniz,işin işletmecilik boyutunu da biz profesyonellere bıraksanız iyi olur diye düşünüyorum... inanın bu noktada yazılarınızı daha ilgi ile okuma fırsatı verirsiniz...

En Çok Okunanlar
Bunları Okudunuz Mu?
Yazarlar
Tüm Yazarlar
GÜNCEL HABERLER
SEKTÖREL HABERLER

Turizm gündemine ilişkin haberlerin her gün mail adresinize gelmesi için abone olun.